Bài 3: Kiểm toán viên Hùng được giao kiểm toán báo cáo tài chính cho năm tài chính kết thúc ngày 31/12/200X của Công ty BLUESKY. Công ty BLUESKY được thành lập cách đây 3 năm nhưng đây là năm đầu tiên mà báo cáo tài chính của họ được kiểm toán.
Qua tiếp xúc, kiểm toán viên Hùng được cô An, kế toán trưởng cho biết người tiền nhiệm của cô đã xử lý một số nghiệp vụ không đúng trong năm đầu tiên hoạt động của BLUESKY, cụ thể là đưa thẳng vào chi phí nhiều khoản chi mua sắm tài sản mà lẽ ra phải ghi vào tài sản cố định. Cô An cho biết trong hai năm qua, từ khi cô đảm nhận cương vị kế toán trưởng, loại sai sót đó không còn xảy ra nữa, tuy nhiên bản thân cô cũng không tin tưởng số dư mà cô nhận bàn giao từ người tiền nhiệm.
Yêu cầu:
a) Hãy nêu ảnh hưởng (nếu có) của các sai sót trước đây về tài sản cố định đến những khoản mục cụ thể của các báo cáo tài chính cho năm tài chính kết thúc ngày 31/12/200X của Công ty BLUESKY.
b) Ông Toàn, Giám đốc BLUESKY đề nghị kiểm toán viên Hùng không xem xét lại số dư đầu kỳ của năm 200X. Theo anh (chị), kiểm toán viên Hùng có thể đồng ý với ông Toàn không? Tại sao?
c) Giả sử cuối cùng ông Toàn đồng ý cho kiểm toán viên Hàng vi kiểm tra số dư đầu kỳ của tài sản cố định, mở rộng phạm theo anh (chị), kiểm toán viên Hùng sẽ phải tiến hành những thủ tục kiểm toán nào để thu thập bằng chứng về số dư đầu kỳ của tài sản cố định.
a) Sai sót của năm đầu tiên khi không ghi nhận các tài sản cố định mà đưa thẳng vào chi phí sẽ ảnh hưởng đến báo cáo tài chính của năm tài chính kết thúc ngày 31/12/200X nếu các tài sản cố định này có thời gian hữu dụng trên 3 năm. Cụ thể là:
- Tài sản cố định bị giảm xuống với số tiền bằng với giá trị còn lại của các tài sản cố định không được hạch toán.
- Lợi nhuận chưa phân phối sẽ giảm tương ứng với số tiền trên.
- Chi phí sản xuất kinh doanh năm 200X sẽ bị thiếu chi phí khấu hao của các tài sản cố định không được hạch toán.
b) Nếu kiểm toán viên Hùng không kiểm tra số dư đầu kỳ, phạm vi kiểm toán sẽ bị giới hạn. Kiểm toán viên Hùng chỉ có thể đồng ý với ông Toàn khi:
- Các tài sản cố định không được hạch toán có thời gian hữu dụng từ 3 năm trở xuống hoặc giá trị còn lại của các tài sản cố định này không trọng yếu. Lúc này, dù phạm vi kiểm toán bị giới hạn nhưng không ảnh hưởng trọng yếu đến báo cáo tài xế chính nên kiểm toán viên Hùng vẫn có thể kiểm toán như bình thường.
- Giới hạn về phạm vi kiểm toán tuy trọng yếu nhưng chưa đủ dẫn đến ý kiến từ chối, kiểm toán viên Hùng vẫn có thể nhận lời, tuy nhiên nên lưu ý ông Toàn về khả năng dẫn đến một báo cáo kiểm toán với ý kiến ngoại trừ.
c) Các thủ tục kiểm toán cần thiết:
- Trường hợp này số dư đầu kỳ tài sản cố định có khả năng không đầy đủ. Do đó, kiểm toán viên Hùng cần rà soát lại các chi phí của các niên độ trước để phát hiện các chi phí cần được ghi nhận vào tài sản; xem xét tình trạng hiện tại của thi sản để lựa chọn phương pháp khấu hao phù hợp, qua đó xác định đúng giá trị còn lại.
- Kiểm kê tài sản cố định, trong đó kiểm toán viên cần chú ý chọn những tài sản có giá trị lớn đang sử dụng trong thực tế để lần đến sổ sách kế toán để xem có được ghi nhận là tài sản cố định hay không. Nếu phát hiện những tài sản giá trị lớn đang sử dụng nhưng chưa có trong sổ đăng ký tài sản cố định, kiểm toán viên cần xác định bản chất của nghiệp vụ mua các tài sản này và có những điều chỉnh thích hợp.
- Ngoài ra, kiểm toán viên Hùng cũng cần xem lại giá trị tài sản cố định trên sổ sách đầu kỳ xem có được ghi nhận đúng vào các niên độ trước và xác định một mức khẩu hao phủ hợp trong các năm trước không?
Qua tiếp xúc, kiểm toán viên Hùng được cô An, kế toán trưởng cho biết người tiền nhiệm của cô đã xử lý một số nghiệp vụ không đúng trong năm đầu tiên hoạt động của BLUESKY, cụ thể là đưa thẳng vào chi phí nhiều khoản chi mua sắm tài sản mà lẽ ra phải ghi vào tài sản cố định. Cô An cho biết trong hai năm qua, từ khi cô đảm nhận cương vị kế toán trưởng, loại sai sót đó không còn xảy ra nữa, tuy nhiên bản thân cô cũng không tin tưởng số dư mà cô nhận bàn giao từ người tiền nhiệm.
Yêu cầu:
a) Hãy nêu ảnh hưởng (nếu có) của các sai sót trước đây về tài sản cố định đến những khoản mục cụ thể của các báo cáo tài chính cho năm tài chính kết thúc ngày 31/12/200X của Công ty BLUESKY.
b) Ông Toàn, Giám đốc BLUESKY đề nghị kiểm toán viên Hùng không xem xét lại số dư đầu kỳ của năm 200X. Theo anh (chị), kiểm toán viên Hùng có thể đồng ý với ông Toàn không? Tại sao?
c) Giả sử cuối cùng ông Toàn đồng ý cho kiểm toán viên Hàng vi kiểm tra số dư đầu kỳ của tài sản cố định, mở rộng phạm theo anh (chị), kiểm toán viên Hùng sẽ phải tiến hành những thủ tục kiểm toán nào để thu thập bằng chứng về số dư đầu kỳ của tài sản cố định.
GIẢI
a) Sai sót của năm đầu tiên khi không ghi nhận các tài sản cố định mà đưa thẳng vào chi phí sẽ ảnh hưởng đến báo cáo tài chính của năm tài chính kết thúc ngày 31/12/200X nếu các tài sản cố định này có thời gian hữu dụng trên 3 năm. Cụ thể là:
- Tài sản cố định bị giảm xuống với số tiền bằng với giá trị còn lại của các tài sản cố định không được hạch toán.
- Lợi nhuận chưa phân phối sẽ giảm tương ứng với số tiền trên.
- Chi phí sản xuất kinh doanh năm 200X sẽ bị thiếu chi phí khấu hao của các tài sản cố định không được hạch toán.
b) Nếu kiểm toán viên Hùng không kiểm tra số dư đầu kỳ, phạm vi kiểm toán sẽ bị giới hạn. Kiểm toán viên Hùng chỉ có thể đồng ý với ông Toàn khi:
- Các tài sản cố định không được hạch toán có thời gian hữu dụng từ 3 năm trở xuống hoặc giá trị còn lại của các tài sản cố định này không trọng yếu. Lúc này, dù phạm vi kiểm toán bị giới hạn nhưng không ảnh hưởng trọng yếu đến báo cáo tài xế chính nên kiểm toán viên Hùng vẫn có thể kiểm toán như bình thường.
- Giới hạn về phạm vi kiểm toán tuy trọng yếu nhưng chưa đủ dẫn đến ý kiến từ chối, kiểm toán viên Hùng vẫn có thể nhận lời, tuy nhiên nên lưu ý ông Toàn về khả năng dẫn đến một báo cáo kiểm toán với ý kiến ngoại trừ.
c) Các thủ tục kiểm toán cần thiết:
- Trường hợp này số dư đầu kỳ tài sản cố định có khả năng không đầy đủ. Do đó, kiểm toán viên Hùng cần rà soát lại các chi phí của các niên độ trước để phát hiện các chi phí cần được ghi nhận vào tài sản; xem xét tình trạng hiện tại của thi sản để lựa chọn phương pháp khấu hao phù hợp, qua đó xác định đúng giá trị còn lại.
- Kiểm kê tài sản cố định, trong đó kiểm toán viên cần chú ý chọn những tài sản có giá trị lớn đang sử dụng trong thực tế để lần đến sổ sách kế toán để xem có được ghi nhận là tài sản cố định hay không. Nếu phát hiện những tài sản giá trị lớn đang sử dụng nhưng chưa có trong sổ đăng ký tài sản cố định, kiểm toán viên cần xác định bản chất của nghiệp vụ mua các tài sản này và có những điều chỉnh thích hợp.
- Ngoài ra, kiểm toán viên Hùng cũng cần xem lại giá trị tài sản cố định trên sổ sách đầu kỳ xem có được ghi nhận đúng vào các niên độ trước và xác định một mức khẩu hao phủ hợp trong các năm trước không?
