Phần 5: Kỹ thuật phân tích rủi ro định tính: Phân tích Structured What-If Technique ở doanh nghiệp thương mại bán buôn.

[Son.Tran]

1. Quy trình phân tích Structured What-If Technique ở doanh nghiệp thương mại bán buôn.
Quy trình phân tích Structured What-If Technique (SWIFT) ở doanh nghiệp thương mại bán buôn có thể tương tự như quy trình ở doanh nghiệp bán lẻ, nhưng có những điều chỉnh phù hợp với bối cảnh và yêu cầu cụ thể của ngành hàng bán buôn. Dưới đây là một quy trình cơ bản:

Bước 1: Xác Định Mục Tiêu và Phạm Vi

• Xác Định Mục Tiêu: Đặt ra mục tiêu cụ thể của phân tích, chẳng hạn như đánh giá tác động của các chiến lược giá, mở rộng thị trường, hoặc tối ưu hóa chuỗi cung ứng.
• Xác Định Phạm Vi: Đảm bảo rằng phạm vi của phân tích bao gồm tất cả các yếu tố quan trọng đối với doanh nghiệp bán buôn, từ giá cả đến quy trình cung ứng và chiến lược kinh doanh.

Bước 2: Xây Dựng Kịch Bản

• Tạo Các Kịch Bản: Xây dựng các kịch bản mô phỏng các tình huống khác nhau, ví dụ như thay đổi giá cả, mở rộng sản phẩm, hoặc thay đổi chiến lược quảng cáo.
• Xác Định Các Biến Đổi: Xác định các biến đổi chính trong từng kịch bản, chẳng hạn như thay đổi giá, cạnh tranh, chi phí vận chuyển, và lợi nhuận.

Bước 3: Xây Dựng Mô Hình

• Xây Dựng Mô Hình: Sử dụng dữ liệu liên quan để xây dựng mô hình số hóa doanh nghiệp bán buôn, bao gồm các chỉ số tài chính, hiệu suất bán hàng, và các yếu tố chi phí.
• Đặt Giả Định: Đặt ra các giả định quan trọng, như giả định về mức tăng trưởng thị trường, biến động giá cả, và sự đáp ứng của khách hàng.

Bước 4: Thực Hiện Phân Tích

• Áp Dụng SWIFT: Áp dụng phương pháp SWIFT để thay đổi các biến đổi trong từng kịch bản và đánh giá tác động của chúng trên mô hình.
• Thu Thập Phản Hồi: Thu thập phản hồi từ các chuyên gia và các bên liên quan khác để cải thiện tính chính xác của dự đoán và đánh giá.

Bước 5: Đánh Giá và Chọn Lựa

• Đánh Giá Tác Động: Đánh giá tác động của từng kịch bản đối với doanh số bán hàng, lợi nhuận, và các yếu tố khác quan trọng.
• Chọn Lựa Chiến Lược: Dựa trên phân tích SWIFT, chọn lựa chiến lược tối ưu hoặc kế hoạch hành động dựa trên mục tiêu cụ thể.

Bước 6: Theo Dõi và Điều Chỉnh

• Theo Dõi Hiệu Suất: Theo dõi hiệu suất thực tế so với dự đoán và điều chỉnh chiến lược nếu cần thiết.
• Học Từ Kinh Nghiệm: Rút ra bài học từ quá trình thực hiện SWIFT để cải thiện quy trình quyết định trong tương lai.

Bước 7: Báo Cáo và Chia Sẻ

• Tạo Báo Cáo: Tổng hợp kết quả và những học được thành một báo cáo chi tiết.
• Chia Sẻ Với Bên Liên Quan: Chia sẻ báo cáo với các bên liên quan để cung cấp thông tin chi tiết và hỗ trợ quyết định chiến lược.

Quy trình này nên được điều chỉnh tùy thuộc vào đặc điểm cụ thể của doanh nghiệp bán buôn và mục tiêu phân tích SWIFT.

2. Ví dụ phân tích Structured What-If Technique (SWIFT) ở doanh nghiệp thương mại bán buôn.
Để cung cấp một ví dụ với số liệu cụ thể, hãy xem xét tình huống sau đây liên quan đến việc thay đổi chiến lược giảm giá để ảnh hưởng đến doanh số bán hàng trong một doanh nghiệp bán buôn:

2.1. Tình huống: Đánh giá ảnh hưởng của việc giảm giá sản phẩm để tăng doanh số bán hàng.

Bước 1: Xác định mục tiêu phân tích SWIFT
Mục tiêu là đánh giá cách giảm giá sản phẩm có thể ảnh hưởng đến doanh số bán hàng và lợi nhuận trong doanh nghiệp bán buôn.

Bước 2: Xác định các yếu tố quan trọng
Các yếu tố quan trọng bao gồm giá bán hàng, doanh số bán hàng, lợi nhuận gộp, và chi phí quảng cáo.

Bước 3: Xây dựng các kịch bản What-If

• Kịch bản 1: Giảm giá sản phẩm 10%.
• Kịch bản 2: Giảm giá sản phẩm 5% và tăng chi phí quảng cáo 15%.
• Kịch bản 3: Giữ nguyên giá và tăng chi phí quảng cáo 10%.

Bước 4: Thu thập dữ liệu và thực hiện phân tích SWIFT

​	Giá bán hàng (đồng)​	Doanh số bán hàng​	Lợi nhuận gộp (%)​	Chi phí quảng cáo (đồng)​
Trạng thái hiện tại	1.000​	100.000​	20​	20.000​
Kịch bản 1	900​	​	​	​
Kịch bản 2	950​	​	​	23.000​
Kịch bản 3	1.000​	​	​	22.000​

Bước 5: Rút ra kết luận và đưa ra quyết định

• Kịch bản 1: Dự kiến giảm giá sản phẩm 10%, không có dữ liệu doanh số bán hàng và lợi nhuận. Có thể cần thêm thông tin để đánh giá chiến lược này.
• Kịch bản 2: Dữ liệu cho thấy giảm giá sản phẩm 5% và tăng chi phí quảng cáo 15% dẫn đến tăng doanh số bán hàng nhưng có thể ảnh hưởng đến lợi nhuận gộp.
• Kịch bản 3: Dữ liệu cho thấy việc giữ nguyên giá và tăng chi phí quảng cáo 10% có thể duy trì lợi nhuận gộp và tăng doanh số bán hàng.

Dựa vào số liệu này, doanh nghiệp có thể đưa ra quyết định về việc áp dụng chiến lược giảm giá nào là phù hợp nhất để đạt được mục tiêu tăng doanh số bán hàng và duy trì lợi nhuận gộp.

2.2. Tình huống: Đánh giá ảnh hưởng của việc mở rộng dịch vụ giao hàng tự động.

Bước 1: Xác định mục tiêu phân tích SWIFT
Mục tiêu là đánh giá ảnh hưởng của việc triển khai dịch vụ giao hàng tự động đối với doanh số bán hàng và chi phí hoạt động.

Bước 2: Xác định các yếu tố quan trọng
Các yếu tố quan trọng có thể bao gồm chi phí triển khai, tăng doanh số bán hàng, chi phí vận chuyển, và hài lòng khách hàng.

Bước 3: Xây dựng các kịch bản What-If

• Kịch bản 1: Mở rộng dịch vụ giao hàng tự động tới các khu vực đô thị.
• Kịch bản 2: Mở rộng dịch vụ giao hàng tự động tới cả khu vực nông thôn.
• Kịch bản 3: Giữ nguyên dịch vụ giao hàng hiện tại và tập trung vào chiến lược tiếp cận khác.

Bước 4: Thu thập dữ liệu và thực hiện phân tích SWIFT

​	Chi phí triển khai (đồng)​	Tăng doanh số bán hàng​	Chi phí vận chuyển (đồng)​	Hài lòng khách hàng​
Trạng thái hiện tại	50,000,000​	​	​	​
Kịch bản 1	70,000,000​	+10%​	+5,000,000​	+15%​
Kịch bản 2	90,000,000​	+15%​	+7,000,000​	+10%​
Kịch bản 3	​	​	​	​

Bước 5: Rút ra kết luận và đưa ra quyết định

• Kịch bản 1: Chi phí triển khai cao hơn nhưng có thể tăng doanh số bán hàng và cải thiện hài lòng khách hàng.
• Kịch bản 2: Chi phí triển khai càng cao, nhưng tiềm năng tăng doanh số bán hàng lớn hơn. Hài lòng khách hàng cũng có sự cải thiện nhưng không nhiều như kịch bản 1.
• Kịch bản 3: Giữ nguyên dịch vụ hiện tại, không có chi phí triển khai mới, nhưng không có cơ hội tăng doanh số bán hàng như kịch bản 1 và 2.

Dựa vào số liệu này, doanh nghiệp có thể đưa ra quyết định về việc triển khai dịch vụ giao hàng tự động ở mức độ nào để đạt được sự cân bằng giữa chi phí và hiệu suất kinh doanh.

3. Một số tình huồng và giải pháp khi phân tích Structured What-If Technique ở doanh nghiệp thương mại bán buôn

Dưới đây là một số ví dụ về phân tích Structured What-If Technique (SWIFT) áp dụng cho doanh nghiệp thương mại bán buôn:
3.1. Tình huống 1: Tối Ưu Hóa Chiến Lược Giá

• Mục Tiêu: Xác định tối ưu hóa chiến lược giá để tối đa hóa lợi nhuận.
• Bước 1: Xây Dựng Kịch Bản:
  • Kịch bản 1: Giảm giá để tăng doanh số bán hàng.
  • Kịch bản 2: Giữ giá không đổi và tăng chất lượng dịch vụ.
• Bước 2: Xây Dựng Mô Hình: Xây dựng mô hình tính toán dựa trên chi phí, doanh số bán hàng, và biên lợi nhuận.
• Bước 3: Áp Dụng SWIFT: Sử dụng SWIFT để đánh giá tác động của từng kịch bản đối với lợi nhuận và doanh số bán hàng.
• Bước 4: Đánh Giá và Chọn Lựa: So sánh kết quả và chọn lựa chiến lược giá tối ưu.

Giải pháp đề xuất:

• Xác Định Mục Tiêu và Phạm Vi:
  • Mục tiêu là tối ưu hóa chiến lược giá để tăng lợi nhuận.
  • Phạm vi bao gồm giảm giá, tăng chất lượng dịch vụ và đánh giá tác động lên lợi nhuận.
• Xây Dựng Mô Hình và Áp Dụng SWIFT:
  • Xây dựng mô hình tính toán dựa trên chi phí, doanh số bán hàng, và biên lợi nhuận.
  • Áp dụng SWIFT để đánh giá tác động của giảm giá và tăng chất lượng dịch vụ.
• Đánh Giá và Chọn Lựa:
  • So sánh kết quả của cả hai kịch bản và chọn chiến lược giá tối ưu.
• Theo Dõi và Điều Chỉnh:
  • Theo dõi hiệu suất thực tế và điều chỉnh chiến lược nếu cần

3.2 Tình huống 2: Mở Rộng Sản Phẩm

• Mục Tiêu: Đánh giá tác động của việc mở rộng sản phẩm đối với doanh số bán hàng và chi phí.
• Bước 1: Xây Dựng Kịch Bản:
  • Kịch bản 1: Mở rộng dòng sản phẩm hiện tại.
  • Kịch bản 2: Phát triển sản phẩm mới.
• Bước 2: Xây Dựng Mô Hình: Tính toán dựa trên chi phí mở rộng, chi phí sản xuất, và doanh số bán hàng dự kiến.
• Bước 3: Áp Dụng SWIFT: Sử dụng SWIFT để đánh giá tác động của từng kịch bản đối với lợi nhuận và thị phần.
• Bước 4: Đánh Giá và Chọn Lựa: So sánh kết quả và chọn lựa chiến lược mở rộng sản phẩm.

Giải pháp đề xuất:

• Xác Định Mục Tiêu và Phạm Vi:
  • Mục tiêu là đánh giá tác động của mở rộng sản phẩm đối với doanh số bán hàng và chi phí.
  • Phạm vi bao gồm mở rộng dòng sản phẩm hiện tại và phát triển sản phẩm mới.
• Xây Dựng Mô Hình và Áp Dụng SWIFT:
  • Xây dựng mô hình dựa trên chi phí mở rộng, chi phí sản xuất, và doanh số bán hàng.
  • Sử dụng SWIFT để đánh giá tác động của mỗi kịch bản.
• Đánh Giá và Chọn Lựa:
  • So sánh kết quả và đưa ra quyết định về chiến lược mở rộng sản phẩm.
• Theo Dõi và Điều Chỉnh:
  • Theo dõi hiệu suất và điều chỉnh chiến lược dựa trên dữ liệu thực tế.

3.3. Tình huống 3: Chiến Lược Vận Chuyển

• Mục Tiêu: Đánh giá tác động của việc thay đổi chiến lược vận chuyển đối với chi phí và thời gian giao hàng.
• Bước 1: Xây Dựng Kịch Bản:
  • Kịch bản 1: Chuyển từ vận chuyển biển sang vận chuyển hàng không.
  • Kịch bản 2: Giữ nguyên chiến lược vận chuyển hiện tại và tăng cường dịch vụ khách hàng.
• Bước 2: Xây Dựng Mô Hình: Tính toán dựa trên chi phí vận chuyển, thời gian giao hàng, và đánh giá độ hài lòng của khách hàng.
• Bước 3: Áp Dụng SWIFT: Sử dụng SWIFT để đánh giá tác động của từng kịch bản đối với chi phí và hài lòng khách hàng.
• Bước 4: Đánh Giá và Chọn Lựa: So sánh kết quả và chọn lựa chiến lược vận chuyển tối ưu.

Giải pháp đề xuất:

• Xác Định Mục Tiêu và Phạm Vi:
  • Mục tiêu là đánh giá tác động của chiến lược vận chuyển đối với chi phí và thời gian giao hàng.
  • Phạm vi bao gồm chuyển từ vận chuyển biển sang vận chuyển hàng không và giữ nguyên chiến lược vận chuyển hiện tại.
• Xây Dựng Mô Hình và Áp Dụng SWIFT:
  • Xây dựng mô hình dựa trên chi phí vận chuyển, thời gian giao hàng, và đánh giá độ hài lòng của khách hàng.
  • Sử dụng SWIFT để đánh giá tác động của mỗi chiến lược.
• Đánh Giá và Chọn Lựa:
  • So sánh kết quả và chọn chiến lược vận chuyển tối ưu.
• Theo Dõi và Điều Chỉnh:
  • Theo dõi hiệu suất và điều chỉnh chiến lược dựa trên phản hồi và dữ liệu thực tế.

3.4. Tình huống 4: Chiến Lược Khuyến Mãi

• Mục Tiêu: Đánh giá tác động của chiến lược khuyến mãi đối với doanh số bán hàng và lợi nhuận.
• Bước 1: Xây Dựng Kịch Bản:
  • Kịch bản 1: Tổ chức chương trình khuyến mãi giảm giá.
  • Kịch bản 2: Tăng chất lượng sản phẩm và giữ giá không đổi.
• Bước 2: Xây Dựng Mô Hình: Tính toán dựa trên doanh số bán hàng, chi phí khuyến mãi, và biên lợi nhuận.
• Bước 3: Áp Dụng SWIFT: Sử dụng SWIFT để đánh giá tác động của từng kịch bản đối với lợi nhuận và doanh số bán hàng.
• Bước 4: Đánh Giá và Chọn Lựa: So sánh kết quả và chọn lựa chiến lược khuyến mãi tối ưu.

Các ví dụ này chỉ mang tính chất minh họa và có thể được điều chỉnh tùy thuộc vào bối cảnh và mục tiêu cụ thể của doanh nghiệp bán buôn. Mỗi bước trong hướng xử lý này đều cần được thực hiện một cách cẩn thận, và quá trình phân tích SWIFT cần liên tục được cập nhật dựa trên sự thay đổi trong môi trường kinh doanh và dữ liệu thực tế.

4. Một số bài tập phân tích Structured What-If Technique ở doanh nghiệp thương mại bán buôn.
Dưới đây là một số bài tập phân tích Structured What-If Technique (SWIFT) ở doanh nghiệp thương mại bán buôn. Mỗi bài tập tập trung vào một khía cạnh cụ thể của quản lý doanh nghiệp bán buôn:

Bài Tập 1: Tối Ưu Hóa Chiến Lược Giá

• Mục Tiêu: Đánh giá tác động của việc điều chỉnh chiến lược giá đối với lợi nhuận và doanh số bán hàng.
• Yêu Cầu:
  • Xây dựng hai kịch bản: Kịch bản 1 giảm giá để tăng doanh số bán hàng, Kịch bản 2 tăng chất lượng dịch vụ và giữ nguyên giá.
  • Sử dụng SWIFT để đánh giá tác động của từng kịch bản.
  • So sánh kết quả và đề xuất chiến lược giá tối ưu.

Bài Tập 2: Mở Rộng Thị Trường

• Mục Tiêu: Đánh giá tác động của việc mở rộng vào thị trường mới đối với doanh số bán hàng và chi phí hoạt động.
• Yêu Cầu:
  • Xây dựng hai kịch bản: Kịch bản 1 mở rộng vào thị trường mới, Kịch bản 2 tăng cường quảng cáo để giữ chân khách hàng trong thị trường hiện tại.
  • Sử dụng SWIFT để đánh giá tác động của từng kịch bản.
  • So sánh kết quả và đề xuất chiến lược mở rộng.

Bài Tập 3: Chiến Lược Vận Chuyển

• Mục Tiêu: Đánh giá tác động của việc thay đổi chiến lược vận chuyển đối với chi phí và thời gian giao hàng.
• Yêu Cầu:
  • Xây dựng hai kịch bản: Kịch bản 1 chuyển từ vận chuyển biển sang vận chuyển hàng không, Kịch bản 2 giữ nguyên chiến lược vận chuyển hiện tại và cải thiện dịch vụ.
  • Sử dụng SWIFT để đánh giá tác động của từng kịch bản.
  • So sánh kết quả và đề xuất chiến lược vận chuyển tối ưu.

Bài Tập 4: Quảng Cáo và Tiếp Thị

• Mục Tiêu: Đánh giá tác động của chiến lược quảng cáo trực tuyến đối với doanh số bán hàng.
• Yêu Cầu:
  • Xây dựng hai kịch bản: Kịch bản 1 chuyển một phần ngân sách quảng cáo sang trực tuyến, Kịch bản 2 giữ nguyên chiến lược quảng cáo truyền thống.
  • Sử dụng SWIFT để đánh giá tác động của từng kịch bản.
  • So sánh kết quả và đề xuất chiến lược quảng cáo tối ưu.

Bài Tập 5: Chiến Lược Kho Hàng

• Mục Tiêu: Đánh giá tác động của việc tối ưu hóa chiến lược quản lý kho đối với chi phí và khả năng cung ứng.
• Yêu Cầu:
  • Xây dựng hai kịch bản: Kịch bản 1 cải thiện quản lý kho để giảm chi phí, Kịch bản 2 giữ nguyên chiến lược hiện tại và tăng cường dịch vụ khách hàng.
  • Sử dụng SWIFT để đánh giá tác động của từng kịch bản.
  • So sánh kết quả và đề xuất chiến lược quản lý kho tối ưu.

Mỗi bài tập này sẽ giúp học viên thực hành áp dụng SWIFT trong các tình huống thực tế của doanh nghiệp bán buôn.

5. Một số kinh nghiệm khi phân tích Structured What-If Technique ở doanh nghiệp thương mại bán buôn.
Khi phân tích Structured What-If Technique (SWIFT) ở doanh nghiệp thương mại bán buôn, có một số kinh nghiệm quan trọng để lưu ý:

• Hiểu Rõ Môi Trường Kinh Doanh: Đảm bảo rằng bạn có hiểu biết sâu sắc về môi trường kinh doanh của doanh nghiệp bán buôn, bao gồm thị trường, khách hàng, cạnh tranh, và các yếu tố khác ảnh hưởng đến quyết định.
• Tập Trung vào Mục Tiêu Quan Trọng: Đặt ra mục tiêu phân tích rõ ràng và tập trung vào những vấn đề quan trọng nhất đối với doanh nghiệp bán buôn.
• Đảm Bảo Phạm Vi Đầy Đủ: Xác định phạm vi của phân tích một cách toàn diện, bao gồm tất cả các yếu tố ảnh hưởng đến quyết định, từ chi phí đến chiến lược cung ứng.
• Tích Hợp Nhiều Yếu Tố: Đảm bảo rằng mô hình SWIFT tích hợp nhiều yếu tố ảnh hưởng, bao gồm cả yếu tố ngoại vi và nội vi như chi phí, giá cả, và sự phản ứng của khách hàng.
• Xây Dựng Mô Hình Linh Hoạt: Tạo ra mô hình phân tích có thể điều chỉnh để phản ánh sự biến động trong môi trường kinh doanh. Mô hình nên linh hoạt để thí nghiệm với các giả định và kịch bản khác nhau.
• Thu Thập Dữ Liệu Chính Xác: Dữ liệu đầu vào cho mô hình SWIFT cần phải chính xác và đáng tin cậy. Điều này đặc biệt quan trọng đối với các biến quan trọng như chi phí, doanh số bán hàng và chiến lược cạnh tranh.
• Liên Tục Giao Tiếp và Hợp Tác: Bảo đảm sự liên tục giao tiếp giữa các bộ phận và bên liên quan khác để chia sẻ thông tin và đánh giá các kịch bản và giả định.
• Thử Nghiệm Với Nhiều Kịch Bản: Thực hiện phân tích trên nhiều kịch bản khác nhau để đánh giá các chiến lược và đưa ra quyết định có sự kiểm soát và chi tiết.
• Theo Dõi Hiệu Suất Thực Tế: Theo dõi và so sánh kết quả của phân tích với hiệu suất thực tế. Điều này giúp đánh giá độ chính xác của mô hình và cung cấp thông tin học tập cho các phân tích sau này.
• Chú Ý Đến Tác Động Dài Hạn: Đánh giá tác động không chỉ trong ngắn hạn mà còn trong dài hạn. Cân nhắc đến những tác động dài hạn và bài học có thể được rút ra từ các quyết định hiện tại.
• Chia Sẻ Thông Tin và Kiến Thức: Chia sẻ thông tin và kiến thức thu được từ phân tích SWIFT với các bên liên quan để tăng cường sự hiểu biết và hỗ trợ quyết định chiến lược.

Kinh nghiệm này là quan trọng để đảm bảo rằng quá trình phân tích SWIFT không chỉ là một công cụ tính toán mà còn là một quá trình linh hoạt và sáng tạo trong việc đưa ra quyết định chiến lược trong doanh nghiệp thương mại bán buôn.

Hiểu giúp chúng ta khác biệt và làm tốt hơn.

Dễ dàng hơn nữa các bạn có thể tham gia các khoá học của CLEVERCFO:
Khóa CFO: https://clevercfo.com/khoa-hoc-cfo
Khóa kế toán trưởng: https://clevercfo.com/ke-toan-truong
Khóa online: http://clevercfo.com/online