Phần 4: Kỹ thuật phân tích rủi ro định tính: Phân tích Structured What-If Technique ở doanh nghiệp thương mại bán lẻ.

[Son.Tran]

1. Quy trình phân tích Structured What-If Technique ở doanh nghiệp thương mại bán lẻ.
Structured What-If Technique (SWIFT) là một phương pháp phân tích chi tiết được sử dụng để đánh giá tác động của các quyết định và biến đổi trong môi trường kinh doanh. Dưới đây là một quy trình phân tích SWIFT ở doanh nghiệp thương mại bán lẻ:

Bước 1: Xác định Mục Tiêu và Phạm Vi

• Xác định Mục Tiêu: Xác định mục tiêu cụ thể của phân tích SWIFT, chẳng hạn như đánh giá tác động của việc thay đổi giá cả, chiến lược tiếp thị, hoặc mô hình kinh doanh mới.
• Xác định Phạm Vi: Xác định phạm vi của phân tích để đảm bảo rằng tất cả các yếu tố quan trọng đã được xem xét.

Bước 2: Xây Dựng Kịch Bản

• Tạo Các Kịch Bản: Xây dựng một loạt các kịch bản có thể xảy ra, liên quan đến các quyết định hay sự biến động trong môi trường thương mại.
• Xác Định Các Biến Đổi: Xác định các biến đổi chính trong từng kịch bản, bao gồm những thay đổi trong giá cả, thị trường, chiến lược cạnh tranh, và các yếu tố khác.

Bước 3: Xây Dựng Mô Hình

• Xây Dựng Mô Hình: Sử dụng dữ liệu hiện có và các công cụ phân tích để xây dựng mô hình cho mỗi kịch bản. Mô hình này có thể bao gồm các chỉ số tài chính, doanh số bán hàng, và các thước đo hiệu suất khác.
• Đặt Giả Định: Đặt ra các giả định quan trọng liên quan đến mô hình, như giả định về tăng trưởng thị trường, phản ứng của khách hàng, hoặc biến động trong chi phí.

Bước 4: Thực Hiện Phân Tích

• Áp Dụng SWIFT: Áp dụng phương pháp SWIFT để đánh giá tác động của các biến đổi trong kịch bản. Điều này bao gồm việc thay đổi các biến đổi và quan sát kết quả tương ứng trên mô hình.
• Thu Thập Phản Hồi: Thu thập phản hồi từ các chuyên gia và bên liên quan để cải thiện độ chính xác và đáng tin cậy của dự đoán.

Bước 5: Đánh Giá và Chọn Lựa

• Đánh Giá Tác Động: Đánh giá tác động của mỗi kịch bản và xác định ưu điểm và nhược điểm của từng quyết định.
• Chọn Lựa Chiến Lược: Dựa trên phân tích SWIFT, chọn lựa chiến lược tối ưu hoặc kế hoạch hành động dựa trên mục tiêu ban đầu.

Bước 6: Theo Dõi và Điều Chỉnh

• Theo Dõi Hiệu Suất: Theo dõi hiệu suất thực tế so với dự đoán và điều chỉnh chiến lược nếu cần thiết.
• Học Từ Kinh Nghiệm: Rút ra bài học từ quá trình thực hiện SWIFT để cải thiện quy trình quyết định trong tương lai.

Bước 7: Báo Cáo và Chia Sẻ

• Tạo Báo Cáo: Tổng hợp kết quả và những học được thành một báo cáo chi tiết.
• Chia Sẻ Với Bên Liên Quan: Chia sẻ báo cáo với các bên liên quan để cung cấp thông tin chi tiết và hỗ trợ quyết định chiến lược.

Quy trình này nên linh hoạt và có thể được điều chỉnh tùy thuộc vào bối cảnh cụ thể của doanh nghiệp và mục tiêu phân tích SWIFT.

2. Ví dụ phân tích Structured What-If Technique ở doanh nghiệp thương mại bán lẻ.
Structured What-If Technique (SWIFT) là một phương pháp phân tích có cấu trúc được sử dụng để đánh giá các tình huống "What-If" (nếu như) trong môi trường kinh doanh. Dưới đây là một ví dụ về cách SWIFT có thể được áp dụng trong ngữ cảnh của doanh nghiệp thương mại bán lẻ:
Tình huống: Ảnh hưởng của việc thay đổi chiến lược giá trên doanh số bán hàng

Bước 1: Xác định mục tiêu phân tích What-If
Mục tiêu của chúng ta là đánh giá ảnh hưởng của việc thay đổi chiến lược giá lên doanh số bán hàng. Chúng ta muốn biết liệu việc tăng hoặc giảm giá có ảnh hưởng như thế nào đến doanh thu và lợi nhuận của doanh nghiệp.
Bước 2: Xác định các yếu tố quan trọng
Các yếu tố quan trọng có thể bao gồm giá bán hàng, doanh số bán hàng, lợi nhuận, chi phí cố vấn, và các yếu tố khác ảnh hưởng đến hoạt động bán lẻ.
Bước 3: Xây dựng các kịch bản What-If

• Kịch bản 1: Tăng giá sản phẩm 10%
  • Dự kiến tăng giá sản phẩm 10% và đánh giá ảnh hưởng lên doanh số bán hàng và lợi nhuận.
• Kịch bản 2: Giảm giá sản phẩm 5%
  • Dự kiến giảm giá sản phẩm 5% và đánh giá ảnh hưởng lên doanh số bán hàng và lợi nhuận.
• Kịch bản 3: Thêm giá trị vào sản phẩm và tăng giá 7%
  • Dự kiến thêm giá trị vào sản phẩm và tăng giá 7%, đánh giá ảnh hưởng lên doanh số bán hàng và lợi nhuận.

Bước 4: Thu thập dữ liệu và thực hiện phân tích
Thu thập dữ liệu liên quan đến các yếu tố quan trọng đã xác định và thực hiện phân tích SWIFT. Sử dụng các công cụ phân tích như bảng tính, biểu đồ, và mô hình để đánh giá các kịch bản What-If.

Bước 5: Rút ra kết luận và đưa ra quyết định
Dựa trên kết quả phân tích, đưa ra kết luận về ảnh hưởng của các kịch bản What-If lên doanh số bán hàng và lợi nhuận. Từ đó, quyết định liệu nên điều chỉnh chiến lược giá hay không và chọn lựa giữa các kịch bản để tối ưu hóa hiệu suất kinh doanh.
Ví dụ trên giúp minh họa cách SWIFT có thể được áp dụng để phân tích tình huống thay đổi chiến lược giá trong doanh nghiệp thương mại bán lẻ.

3. Một số tình huồng và giải pháp khi phân tích Structured What-If Technique (SWIFT) ở doanh nghiệp thương mại bán lẻ.
Tình huống và giải pháp khi phân tích Structured What-If Technique (SWIFT) trong doanh nghiệp thương mại bán lẻ có thể bao gồm các ví dụ như sau:
3.1. Tình huống 1: Thay đổi trong chiến lược giảm giá sản phẩm để kích thích doanh số bán hàng.

• Bước 1: Xác định mục tiêu phân tích SWIFT
  • Mục tiêu là đánh giá ảnh hưởng của việc điều chỉnh chiến lược giảm giá đối với doanh số bán hàng và lợi nhuận.
• Bước 2: Xác định các yếu tố quan trọng
  • Yếu tố quan trọng có thể bao gồm giá bán hàng, doanh số bán hàng, lợi nhuận, chi phí quảng cáo và ảnh hưởng đến hình ảnh thương hiệu.
• Bước 3: Xây dựng các kịch bản What-If
  • Kịch bản 1: Giảm giá sản phẩm 10% trong 2 tuần.
  • Kịch bản 2: Giảm giá sản phẩm 5% và tăng chi phí quảng cáo 20%.
    • Kịch bản 3: Giữ giá bán hàng và tăng chi phí quảng cáo 15%.
• Bước 4: Thu thập dữ liệu và thực hiện phân tích SWIFT
• Thu thập dữ liệu về doanh số bán hàng hiện tại, chi phí quảng cáo, và lợi nhuận.
  • Sử dụng phương pháp SWIFT để đánh giá ảnh hưởng của các kịch bản đối với các yếu tố quan trọng.
• Bước 5: Rút ra kết luận và đưa ra quyết định
  • Dựa trên kết quả phân tích, đưa ra kết luận về chiến lược giảm giá nào sẽ có ảnh hưởng tích cực nhất đối với doanh số bán hàng và lợi nhuận.

Giải pháp đề xuất:

• Nếu kịch bản 1 hoặc 2 cho thấy tăng đáng kể trong doanh số bán hàng và lợi nhuận, có thể xem xét triển khai chiến lược giảm giá theo hướng đó.
• Nếu kịch bản 3 cho thấy chi phí quảng cáo có ảnh hưởng tích cực mà không cần giảm giá, có thể xem xét chiến lược này để duy trì giá bán hàng và tăng hình ảnh thương hiệu.

3.2. Tình huống 2: Đánh giá ảnh hưởng của việc mở rộng cửa hàng vào các khu vực mới.

• Bước 1: Xác định mục tiêu phân tích SWIFT
  • Mục tiêu là đánh giá ảnh hưởng của việc mở rộng cửa hàng vào các khu vực mới đối với doanh số bán hàng và lợi nhuận.
• Bước 2: Xác định các yếu tố quan trọng
  • Yếu tố quan trọng có thể bao gồm chi phí mở rộng, tiềm năng thị trường, đối thủ cạnh tranh, và dữ liệu thị trường.
• Bước 3: Xây dựng các kịch bản What-If
  • Kịch bản 1: Mở rộng vào khu vực A với chi phí mở rộng thấp.
  • Kịch bản 2: Mở rộng vào khu vực B với chi phí mở rộng cao.
  • Kịch bản 3: Không mở rộng và tập trung vào tối ưu hóa cửa hàng hiện tại.
• Bước 4: Thu thập dữ liệu và thực hiện phân tích SWIFT
  • Thu thập dữ liệu về chi phí mở rộng, tiềm năng thị trường, và dữ liệu về hiệu suất cửa hàng hiện tại.
  • Sử dụng phương pháp SWIFT để đánh giá ảnh hưởng của các kịch bản đối với các yếu tố quan trọng.
• Bước 5: Rút ra kết luận và đưa ra quyết định
  • Dựa trên kết quả phân tích, đưa ra kết luận về việc mở rộng vào khu vực nào, hoặc liệu nên tập trung vào tối ưu hóa cửa hàng hiện tại.

Giải pháp đề xuất:

• Nếu kịch bản 1 hoặc 3 cho thấy tiềm năng lợi nhuận lớn hơn, có thể quyết định mở rộng vào khu vực đó.
• Nếu kịch bản 2 cho thấy chi phí mở rộng quá cao và không đạt được lợi nhuận mong muốn, có thể xem xét các phương án khác hoặc tối ưu hóa cửa hàng hiện tại.

4. Một số bài tập phân tích Structured What-If Technique ở doanh nghiệp thương mại bán lẻ
Dưới đây là một số bài tập phân tích Structured What-If Technique (SWIFT) trong bối cảnh doanh nghiệp thương mại bán lẻ. Mỗi bài tập đều liên quan đến một khía cạnh cụ thể của quản lý doanh nghiệp bán lẻ:
Bài Tập 1: Chiến Lược Giảm Giá

• Mục Tiêu: Đánh giá tác động của việc thực hiện chiến lược giảm giá đối với doanh số bán hàng và lợi nhuận.
• Yêu Cầu:
  • Xây dựng hai kịch bản: Kịch bản 1 giảm giá 15%, Kịch bản 2 giữ nguyên giá và tăng chiến lược quảng cáo.
  • Sử dụng SWIFT để đánh giá tác động của từng kịch bản.
  • So sánh kết quả và đề xuất chiến lược tối ưu.

Bài Tập 2: Mở Rộng Thị Trường

• Mục Tiêu: Đánh giá tác động của việc mở rộng vào thị trường mới đối với doanh số bán hàng và chi phí hoạt động.
• Yêu Cầu:
  • Xây dựng hai kịch bản: Kịch bản 1 mở rộng vào thị trường mới, Kịch bản 2 tăng cường dịch vụ khách hàng trong thị trường hiện tại.
  • Sử dụng SWIFT để đánh giá tác động của từng kịch bản.
  • So sánh kết quả và đề xuất chiến lược mở rộng.

Bài Tập 3: Quảng Cáo Trực Tuyến

• Mục Tiêu: Đánh giá ảnh hưởng của việc chuyển từ chiến lược quảng cáo truyền thống sang quảng cáo trực tuyến.
• Yêu Cầu:
  • Xây dựng hai kịch bản: Kịch bản 1 chuyển 40% ngân sách quảng cáo sang trực tuyến, Kịch bản 2 giữ nguyên chiến lược quảng cáo truyền thống.
  • Sử dụng SWIFT để đánh giá tác động của từng kịch bản.
  • So sánh kết quả và đưa ra quyết định về chiến lược quảng cáo.

Bài Tập 4: Chiến Lược Giữ Chân Khách Hàng

• Mục Tiêu: Đánh giá tác động của chiến lược giữ chân khách hàng đối với doanh số bán hàng và lợi nhuận.
• Yêu Cầu:
  • Xây dựng hai kịch bản: Kịch bản 1 triển khai chương trình thẻ thành viên, Kịch bản 2 tăng cường dịch vụ chăm sóc khách hàng.
  • Sử dụng SWIFT để đánh giá tác động của từng kịch bản.
  • So sánh kết quả và đề xuất chiến lược giữ chân khách hàng tối ưu.

Bài Tập 5: Điều Chỉnh Bảng Giá

• Mục Tiêu: Đánh giá tác động của việc điều chỉnh bảng giá sản phẩm đối với doanh số bán hàng và lợi nhuận.
• Yêu Cầu:
  • Xây dựng hai kịch bản: Kịch bản 1 điều chỉnh giá cao cấp, Kịch bản 2 giữ nguyên bảng giá và tăng chất lượng dịch vụ.
  • Sử dụng SWIFT để đánh giá tác động của từng kịch bản.
  • So sánh kết quả và đưa ra quyết định về chiến lược bảng giá.

Mỗi bài tập sẽ giúp học viên thực hành áp dụng SWIFT để đưa ra quyết định chiến lược trong ngữ cảnh doanh nghiệp bán lẻ.

5. Một số kinh nghiệm khi phân tích Structured What-If Technique ở doanh nghiệp thương mại bán lẻ.
Khi phân tích Structured What-If Technique (SWIFT) ở doanh nghiệp thương mại bán lẻ, có một số kinh nghiệm quan trọng để lưu ý:

• Xác Định Rõ Mục Tiêu: Đặt ra mục tiêu phân tích rõ ràng và cụ thể để đảm bảo rằng quá trình SWIFT tập trung vào những vấn đề quan trọng nhất đối với doanh nghiệp.
• Đảm Bảo Phạm Vi Đầy Đủ: Xác định phạm vi của phân tích một cách toàn diện, bao gồm tất cả các yếu tố ảnh hưởng đến quyết định, từ giá cả đến chiến lược tiếp thị và mở rộng thị trường.
• Tích Hợp Nhiều Yếu Tố: Đảm bảo rằng mô hình SWIFT tích hợp nhiều yếu tố ảnh hưởng, bao gồm cả yếu tố ngoại vi và nội vi như chi phí, giá cả, và sự phản ứng của khách hàng.
• Xây Dựng Mô Hình Linh Hoạt: Tạo ra mô hình phân tích có thể điều chỉnh để phản ánh sự biến động trong môi trường kinh doanh. Mô hình nên linh hoạt để thí nghiệm với các giả định và kịch bản khác nhau.
• Thu Thập Dữ Liệu Chính Xác: Dữ liệu đầu vào cho mô hình SWIFT cần phải chính xác và đáng tin cậy. Điều này đặc biệt quan trọng đối với các biến quan trọng như chi phí, doanh số bán hàng và chiến lược cạnh tranh.
• Giữ Liên Tục Giao Tiếp: Bảo đảm sự liên tục giao tiếp giữa nhóm thực hiện phân tích và các bên liên quan khác. Phản hồi từ các chuyên gia và quản lý có thể giúp cải thiện mô hình và đưa ra những quyết định tốt hơn.
• Thử Nghiệm Với Nhiều Kịch Bản: Thực hiện phân tích trên nhiều kịch bản khác nhau để đánh giá các chiến lược và đưa ra quyết định có sự kiểm soát và chi tiết.
• Theo Dõi Hiệu Suất Thực Tế: Theo dõi và so sánh kết quả của phân tích với hiệu suất thực tế. Điều này giúp đánh giá độ chính xác của mô hình và cung cấp thông tin học tập cho các phân tích sau này.
• Chú Ý Đến Tác Động Dài Hạn: Đánh giá tác động không chỉ trong ngắn hạn mà còn trong dài hạn. Cân nhắc đến những tác động dài hạn và bài học có thể được rút ra từ các quyết định hiện tại.
• Chia Sẻ Thông Tin và Kiến Thức: Chia sẻ thông tin và kiến thức thu được từ phân tích SWIFT với các bên liên quan để tăng cường sự hiểu biết và hỗ trợ quyết định chiến lược.

Khi thực hiện phân tích SWIFT, sự kết hợp giữa sự chặt chẽ với mục tiêu, linh hoạt trong mô hình, và sự cân nhắc đến các yếu tố chi tiết là quan trọng để đạt được kết quả hiệu quả và có ý nghĩa trong bối cảnh doanh nghiệp thương mại bán lẻ.

Hiểu giúp chúng ta khác biệt và làm tốt hơn.

Dễ dàng hơn nữa các bạn có thể tham gia các khoá học của CLEVERCFO:
Khóa CFO: https://clevercfo.com/khoa-hoc-cfo
Khóa kế toán trưởng: https://clevercfo.com/ke-toan-truong
Khóa online: http://clevercfo.com/online