Hóa đơn đầu vào là chứng từ kế toán quan trọng trong mỗi doanh nghiệp, là cơ sở để DN ghi nhận chi phí tương ứng với doanh thu. Trên thực tế, có nhiều lý do khiến DN không muốn kê khai hóa đơn đầu vào.
Ví dụ thường gặp nhất như chủ doanh nghiệp thường xuyên lấy hóa đơn đầu vào khi đi công tác, đi tiếp khách… nhưng theo quy định pháp luật về thuế GTGT và thuế TNDN thì các hóa đơn này không đủ điều kiện để khấu trừ và ghi nhận chi phí hợp lý. Để đơn giản hơn khi kê khai các bạn kế toán luôn muốn loại bỏ các hóa đơn này ra khỏi danh sách hóa đơn mua vào của DN và không kê khai lên các loại tờ khai.
Vậy liệu hóa đơn đầu vào không kê khai có vi phạm pháp luật hoặc bị cơ quan thuế phạt VPHC hay không? Đó là thắc mắc của rất nhiều bạn kế toán. Hiện nay, các doanh nghiệp đã sử dụng hóa đơn điện tử có mã của CQT. Do đó, khi không kê khai hóa đơn đầu vào làm cho số liệu trên tờ khai và số liệu trên bảng kê của CQT có sự chênh lệch, hầu hết các doanh nghiệp đều được mời lên giải trình chênh lệch này. Vậy kế toán phải xử lý trường hợp này như thế nào? Các bạn hãy tham khảo bài viết sau nhé.
(Ảnh: Internet)
1. Rủi ro của việc hóa đơn đầu vào không được kê khai
Hóa đơn đầu vào là loại hóa đơn mua hàng hóa, dịch vụ của các đơn vị kinh doanh. Theo quy định tại Điều 15, Thông tư 219/2013/TT-BTC, để được khấu trừ, hóa đơn đầu vào cần đáp ứng những tiêu chí sau:
- Phải có hóa đơn GTGT hợp pháp của hàng hóa, dịch vụ mua vào;
- Phải có chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt đối với các hàng hóa, dịch vụ mua vào có giá trị từ 20 triệu đồng trở lên.
Theo đó, hóa đơn đầu vào chỉ được khấu trừ thuế GTGT khi đơn vị kinh doanh có thực hiện kê khai.
Như vậy, việc không kê khai hóa đơn đầu vào sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến chính quyền lợi của doanh nghiệp, không kê khai sẽ không được khấu trừ thuế giá trị gia tăng đầu vào.
Hiện tại, không có quy định bắt buộc doanh nghiệp phải kê khai tất cả hóa đơn đầu vào. Tuy nhiên, khi cơ quan thuế có tiến hành thanh, kiểm tra và phát hiện doanh nghiệp không kê khai hóa đơn đầu vào nhằm mục đích gian lận, trốn thuế thì sẽ bị xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật.
Tóm lại, việc không kê khai hóa đơn đầu vào DN có thể gặp các rủi ro như sau:
- Bị xử phạt về hành vi làm mất hóa đơn nếu không thể xuất trình, chứng minh được hóa đơn đầu vào cho các hàng hóa, dịch vụ doanh nghiệp đã mua khi cơ quan thuế thanh tra, kiểm tra;
- Bị xử phạt về hành vi sử dụng hóa đơn, chứng từ không hợp pháp; sử dụng không hợp pháp hóa đơn, chứng từ khi DN đã sử dụng hóa đơn từ các DN có dấu hiệu mua bán hóa đơn, đã loại ra các tờ khai thuế nhưng bị CQT điều tra và phát hiện hành vi trên;
- Bị xử phạt về hành vi trốn thuế do không kê khai hóa đơn đầu vào và cơ quan thuế chứng minh được đây là hành vi nhằm mục đích trốn doanh thu.
Trong trường hợp, doanh nghiệp không muốn thực hiện kê khai hóa đơn đầu vào đó thì cần giữ lại đầy đủ các hóa đơn để xuất trình khi có yêu cầu của cơ quan có thẩm quyền, tránh các rủi ro nêu trên.
Do vậy, dù đây là quyền lợi của DN và không có quy định bắt buộc kê khai hóa đơn đầu vào nhưng các doanh nghiệp nên kê khai các hóa đơn đầu vào trên các tờ khai thuế. Đây là phương án tối ưu và ít rủi ro nhất cho các DN. Nếu các hóa đơn này không đủ điều kiện khấu trừ và ghi nhận chi phí thì loại trên các chỉ tiêu tương ứng.
2. Quy định về các mức xử phạt
2.1 Hành vi làm mất hóa đơn
Quy định cụ thể tại điều 26 Nghị định 125/2020/NĐ-CP
2.2 Hành vi sử dụng hóa đơn không hợp pháp, sử dụng không hợp pháp hóa đơn
Quy định cụ thể tại điều 28 Nghị định 125/2020/NĐ-CP
2.3 Hành vi trốn thuế
Quy định cụ thể tại điều 17 Nghị định 125/2020/NĐ-CP
3. Kê khai thiếu hóa đơn GTGT đầu vào thì xử lý thế nào?
Theo khoản 8 Điều 14 Thông tư 219/2013/TT-BTC quy định thuế GTGT đầu vào phát sinh trong kỳ nào được kê khai, khấu trừ khi xác định số thuế phải nộp của kỳ đó, không phân biệt đã xuất dùng hay còn để trong kho.
Trường hợp cơ sở kinh doanh phát hiện số thuế GTGT đầu vào khi kê khai, khấu trừ bị sai sót thì được kê khai, khấu trừ bổ sung trước khi cơ quan thuế, cơ quan có thẩm quyền công bố quyết định kiểm tra thuế, thanh tra thuế tại trụ sở người nộp thuế.
Bên cạnh đó, khoản 1 Điều 47 Luật Quản lý thuế số 38/2019/QH14 quy định:
1. Người nộp thuế phát hiện hồ sơ khai thuế đã nộp cho cơ quan thuế có sai, sót thì được khai bổ sung hồ sơ khai thuế trong thời hạn 10 năm kể từ ngày hết thời hạn nộp hồ sơ khai thuế của kỳ tính thuế có sai, sót nhưng trước khi cơ quan thuế, cơ quan có thẩm quyền công bố quyết định thanh tra, kiểm tra.
Như vậy, trường hợp khai thiếu hóa đơn GTGT đầu vào thì cơ sở kinh doanh được kê khai, khấu trừ bổ sung theo quy định nêu trên.
Các bạn có thể tham khảo dịch vụ của VinaTas – Đại lý Thuế theo đường link sau:
https://vinatas.com.vn/tu-van-thue/
Hoặc các khóa học của CleverCFO theo đường link sau:
https://clevercfo.com/
Ví dụ thường gặp nhất như chủ doanh nghiệp thường xuyên lấy hóa đơn đầu vào khi đi công tác, đi tiếp khách… nhưng theo quy định pháp luật về thuế GTGT và thuế TNDN thì các hóa đơn này không đủ điều kiện để khấu trừ và ghi nhận chi phí hợp lý. Để đơn giản hơn khi kê khai các bạn kế toán luôn muốn loại bỏ các hóa đơn này ra khỏi danh sách hóa đơn mua vào của DN và không kê khai lên các loại tờ khai.
Vậy liệu hóa đơn đầu vào không kê khai có vi phạm pháp luật hoặc bị cơ quan thuế phạt VPHC hay không? Đó là thắc mắc của rất nhiều bạn kế toán. Hiện nay, các doanh nghiệp đã sử dụng hóa đơn điện tử có mã của CQT. Do đó, khi không kê khai hóa đơn đầu vào làm cho số liệu trên tờ khai và số liệu trên bảng kê của CQT có sự chênh lệch, hầu hết các doanh nghiệp đều được mời lên giải trình chênh lệch này. Vậy kế toán phải xử lý trường hợp này như thế nào? Các bạn hãy tham khảo bài viết sau nhé.
(Ảnh: Internet)
1. Rủi ro của việc hóa đơn đầu vào không được kê khai
Hóa đơn đầu vào là loại hóa đơn mua hàng hóa, dịch vụ của các đơn vị kinh doanh. Theo quy định tại Điều 15, Thông tư 219/2013/TT-BTC, để được khấu trừ, hóa đơn đầu vào cần đáp ứng những tiêu chí sau:
- Phải có hóa đơn GTGT hợp pháp của hàng hóa, dịch vụ mua vào;
- Phải có chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt đối với các hàng hóa, dịch vụ mua vào có giá trị từ 20 triệu đồng trở lên.
Theo đó, hóa đơn đầu vào chỉ được khấu trừ thuế GTGT khi đơn vị kinh doanh có thực hiện kê khai.
Như vậy, việc không kê khai hóa đơn đầu vào sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến chính quyền lợi của doanh nghiệp, không kê khai sẽ không được khấu trừ thuế giá trị gia tăng đầu vào.
Hiện tại, không có quy định bắt buộc doanh nghiệp phải kê khai tất cả hóa đơn đầu vào. Tuy nhiên, khi cơ quan thuế có tiến hành thanh, kiểm tra và phát hiện doanh nghiệp không kê khai hóa đơn đầu vào nhằm mục đích gian lận, trốn thuế thì sẽ bị xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật.
Tóm lại, việc không kê khai hóa đơn đầu vào DN có thể gặp các rủi ro như sau:
- Bị xử phạt về hành vi làm mất hóa đơn nếu không thể xuất trình, chứng minh được hóa đơn đầu vào cho các hàng hóa, dịch vụ doanh nghiệp đã mua khi cơ quan thuế thanh tra, kiểm tra;
- Bị xử phạt về hành vi sử dụng hóa đơn, chứng từ không hợp pháp; sử dụng không hợp pháp hóa đơn, chứng từ khi DN đã sử dụng hóa đơn từ các DN có dấu hiệu mua bán hóa đơn, đã loại ra các tờ khai thuế nhưng bị CQT điều tra và phát hiện hành vi trên;
- Bị xử phạt về hành vi trốn thuế do không kê khai hóa đơn đầu vào và cơ quan thuế chứng minh được đây là hành vi nhằm mục đích trốn doanh thu.
Trong trường hợp, doanh nghiệp không muốn thực hiện kê khai hóa đơn đầu vào đó thì cần giữ lại đầy đủ các hóa đơn để xuất trình khi có yêu cầu của cơ quan có thẩm quyền, tránh các rủi ro nêu trên.
Do vậy, dù đây là quyền lợi của DN và không có quy định bắt buộc kê khai hóa đơn đầu vào nhưng các doanh nghiệp nên kê khai các hóa đơn đầu vào trên các tờ khai thuế. Đây là phương án tối ưu và ít rủi ro nhất cho các DN. Nếu các hóa đơn này không đủ điều kiện khấu trừ và ghi nhận chi phí thì loại trên các chỉ tiêu tương ứng.
2. Quy định về các mức xử phạt
2.1 Hành vi làm mất hóa đơn
Quy định cụ thể tại điều 26 Nghị định 125/2020/NĐ-CP
2.2 Hành vi sử dụng hóa đơn không hợp pháp, sử dụng không hợp pháp hóa đơn
Quy định cụ thể tại điều 28 Nghị định 125/2020/NĐ-CP
2.3 Hành vi trốn thuế
Quy định cụ thể tại điều 17 Nghị định 125/2020/NĐ-CP
3. Kê khai thiếu hóa đơn GTGT đầu vào thì xử lý thế nào?
Theo khoản 8 Điều 14 Thông tư 219/2013/TT-BTC quy định thuế GTGT đầu vào phát sinh trong kỳ nào được kê khai, khấu trừ khi xác định số thuế phải nộp của kỳ đó, không phân biệt đã xuất dùng hay còn để trong kho.
Trường hợp cơ sở kinh doanh phát hiện số thuế GTGT đầu vào khi kê khai, khấu trừ bị sai sót thì được kê khai, khấu trừ bổ sung trước khi cơ quan thuế, cơ quan có thẩm quyền công bố quyết định kiểm tra thuế, thanh tra thuế tại trụ sở người nộp thuế.
Bên cạnh đó, khoản 1 Điều 47 Luật Quản lý thuế số 38/2019/QH14 quy định:
1. Người nộp thuế phát hiện hồ sơ khai thuế đã nộp cho cơ quan thuế có sai, sót thì được khai bổ sung hồ sơ khai thuế trong thời hạn 10 năm kể từ ngày hết thời hạn nộp hồ sơ khai thuế của kỳ tính thuế có sai, sót nhưng trước khi cơ quan thuế, cơ quan có thẩm quyền công bố quyết định thanh tra, kiểm tra.
Như vậy, trường hợp khai thiếu hóa đơn GTGT đầu vào thì cơ sở kinh doanh được kê khai, khấu trừ bổ sung theo quy định nêu trên.
Các bạn có thể tham khảo dịch vụ của VinaTas – Đại lý Thuế theo đường link sau:
https://vinatas.com.vn/tu-van-thue/
Hoặc các khóa học của CleverCFO theo đường link sau:
https://clevercfo.com/
