1. Kế toán tinh gọn là gì
Kế toán tinh gọn là mô hình kế toán áp dụng cho những doanh nghiệp ứng dụng quy trình sản xuất tinh gọn. Mô hình này bao gồm những phương pháp như tổ chức và quản lý chi phí theo dòng giá trị, thay đổi kỹ thuật đánh giá hàng tồn kho và đưa thêm một số thông tin phi tài chính vào báo cáo tài chính công ty.
2. Giải pháp áp dụng kế toán tinh gọn tại các doanh nghiệp
Thứ nhất, tổ chức bộ máy kế toán tinh gọn. Tổ chức bộ máy kế toán là sự sắp xếp, phân công công việc cho từng kế toán viên và tổ chức luân chuyển chứng từ trong phòng kế toán của doanh nghiệp. Việc tổ chức bộ máy này phải phù hợp với doanh nghiệp. Do đó, một doanh nghiệp sản xuất tinh gọn cần có một bộ máy kế toán tinh gọn, trong đó nhân viên kế toán tài chính và kế toán quản trị cần được phân công trực tiếp về từng bộ phận sản xuất để kế toán cập nhật, phân loại, kiểm soát và đánh giá chi phí của cả chuỗi giá trị và của nhóm hoạt động với các chuyên môn khác nhau trong cùng chuỗi giá trị được tốt hơn. Các nhân viên kế toán này sẽ đảm bảo tất cả các nghiệp vụ phát sinh liên quan tới bộ phận của mình.
Thứ hai, xây dựng các thước đo đánh giá trách nhiệm và mức độ hoàn thành công việc của chuỗi giá trị. Do sản xuất tinh gọn hướng tới tối đa hóa lợi nhuận khi sản phẩm được đưa vào sản xuất tối đa mà không phải tối đa máy móc, nhân công như sản xuất truyền thống. Do đó, kế toán tinh gọn cần một thước đo mới đánh giá thực hiện công việc của chuỗi giá trị, ví dụ như: thời gian nguyên vật liệu từ giai đoạn bắt đầu về kho máy đến lúc là thành phẩm, thời gian thu tiền, thời gian bán hàng, thời gian giao hàng, số lượng hàng tồn kho theo chuỗi giá trị,…
Thứ ba, cải tiến mối quan hệ giữa bộ phận kế toán với các bộ phận quản lý, bộ phận sản xuất kinh doanh. Điều này sẽ giúp quá trình thu thập, xử lý và phân tích hệ thống thông tin kế toán theo hướng tinh gọn được chính xác, kịp thời.
3. Hiệu quả của việc áp dụng
Chuỗi giá trị
Chuỗi giá trị là yếu tố cốt lõi của kế toán tinh gọn. Một chuỗi giá trị bao gồm tất cả quy trình cần thiết để bán một sản phẩm như bán hàng, thu mua nguyên vật liệu, sản xuất hoặc vận chuyển.
Khi ứng dụng phương thức tinh gọn, mỗi bộ phận trong doanh nghiệp sẽ được xem như một chuỗi giá trị, một trung tâm lợi nhuận có nhiệm vụ nâng cao năng suất của từng chuỗi, rút ngắn tối đa thời gian hoàn thành một đơn hàng nhưng vẫn đảm bảo chất lượng thành phẩm.
Khi từng bộ phận được xem như là một trung tâm tạo lợi nhuận, mọi chi phí và lời lãi cần được xét duyệt và phân tích ở cấp độ này.
Báo cáo tài chính
Một cá nhân không thuộc lĩnh vực tài chính thường sẽ không thể hiểu thấu đáo những chênh lệch chi phí, mức độ sử dụng vật liệu hoặc tỷ lệ lao động được thể hiện trong báo cáo tài chính truyền thống.
Khi áp dụng kế toán tinh gọn, từng chuỗi giá trị sẽ thường xuyên báo cáo thực trạng tài chính và hoạt động tại chuỗi. Do đó, báo cáo tài chính của kế toán tinh gọn được tạo ra nhanh và dễ hiểu hơn, đồng thời hiển thị các số liệu hoạt động quan trọng mà bất kỳ thành viên nào trong doanh nghiệp cũng có thể hiểu.
Một lợi thế đáng chú ý khác là báo cáo hiển thị doanh thu thực tế kiếm được và chi phí thực tế phát sinh trong giai đoạn được báo cáo.
Giá trị khách hàng
Khi doanh nghiệp ứng dụng phương thức tinh gọn vào trong quy trình sản xuất, doanh nghiệp sẽ tập trung giảm thiểu lãng phí và chỉ sản xuất đúng theo nhu cầu của khách hàng trong thời gian ngắn nhất.
Một khi nhà sản xuất bắt đầu cung cấp các sản phẩm đáp ứng đúng với nhu cầu của khách hàng sẽ khiến khách hàng hài lòng và trung thành với doanh nghiệp hơn, giúp doanh nghiệp tăng lợi nhuận.
Kế toán tinh gọn là mô hình kế toán áp dụng cho những doanh nghiệp ứng dụng quy trình sản xuất tinh gọn. Mô hình này bao gồm những phương pháp như tổ chức và quản lý chi phí theo dòng giá trị, thay đổi kỹ thuật đánh giá hàng tồn kho và đưa thêm một số thông tin phi tài chính vào báo cáo tài chính công ty.
2. Giải pháp áp dụng kế toán tinh gọn tại các doanh nghiệp
Thứ nhất, tổ chức bộ máy kế toán tinh gọn. Tổ chức bộ máy kế toán là sự sắp xếp, phân công công việc cho từng kế toán viên và tổ chức luân chuyển chứng từ trong phòng kế toán của doanh nghiệp. Việc tổ chức bộ máy này phải phù hợp với doanh nghiệp. Do đó, một doanh nghiệp sản xuất tinh gọn cần có một bộ máy kế toán tinh gọn, trong đó nhân viên kế toán tài chính và kế toán quản trị cần được phân công trực tiếp về từng bộ phận sản xuất để kế toán cập nhật, phân loại, kiểm soát và đánh giá chi phí của cả chuỗi giá trị và của nhóm hoạt động với các chuyên môn khác nhau trong cùng chuỗi giá trị được tốt hơn. Các nhân viên kế toán này sẽ đảm bảo tất cả các nghiệp vụ phát sinh liên quan tới bộ phận của mình.
Thứ hai, xây dựng các thước đo đánh giá trách nhiệm và mức độ hoàn thành công việc của chuỗi giá trị. Do sản xuất tinh gọn hướng tới tối đa hóa lợi nhuận khi sản phẩm được đưa vào sản xuất tối đa mà không phải tối đa máy móc, nhân công như sản xuất truyền thống. Do đó, kế toán tinh gọn cần một thước đo mới đánh giá thực hiện công việc của chuỗi giá trị, ví dụ như: thời gian nguyên vật liệu từ giai đoạn bắt đầu về kho máy đến lúc là thành phẩm, thời gian thu tiền, thời gian bán hàng, thời gian giao hàng, số lượng hàng tồn kho theo chuỗi giá trị,…
Thứ ba, cải tiến mối quan hệ giữa bộ phận kế toán với các bộ phận quản lý, bộ phận sản xuất kinh doanh. Điều này sẽ giúp quá trình thu thập, xử lý và phân tích hệ thống thông tin kế toán theo hướng tinh gọn được chính xác, kịp thời.
3. Hiệu quả của việc áp dụng
Chuỗi giá trị
Chuỗi giá trị là yếu tố cốt lõi của kế toán tinh gọn. Một chuỗi giá trị bao gồm tất cả quy trình cần thiết để bán một sản phẩm như bán hàng, thu mua nguyên vật liệu, sản xuất hoặc vận chuyển.
Khi ứng dụng phương thức tinh gọn, mỗi bộ phận trong doanh nghiệp sẽ được xem như một chuỗi giá trị, một trung tâm lợi nhuận có nhiệm vụ nâng cao năng suất của từng chuỗi, rút ngắn tối đa thời gian hoàn thành một đơn hàng nhưng vẫn đảm bảo chất lượng thành phẩm.
Khi từng bộ phận được xem như là một trung tâm tạo lợi nhuận, mọi chi phí và lời lãi cần được xét duyệt và phân tích ở cấp độ này.
Báo cáo tài chính
Một cá nhân không thuộc lĩnh vực tài chính thường sẽ không thể hiểu thấu đáo những chênh lệch chi phí, mức độ sử dụng vật liệu hoặc tỷ lệ lao động được thể hiện trong báo cáo tài chính truyền thống.
Khi áp dụng kế toán tinh gọn, từng chuỗi giá trị sẽ thường xuyên báo cáo thực trạng tài chính và hoạt động tại chuỗi. Do đó, báo cáo tài chính của kế toán tinh gọn được tạo ra nhanh và dễ hiểu hơn, đồng thời hiển thị các số liệu hoạt động quan trọng mà bất kỳ thành viên nào trong doanh nghiệp cũng có thể hiểu.
Một lợi thế đáng chú ý khác là báo cáo hiển thị doanh thu thực tế kiếm được và chi phí thực tế phát sinh trong giai đoạn được báo cáo.
Giá trị khách hàng
Khi doanh nghiệp ứng dụng phương thức tinh gọn vào trong quy trình sản xuất, doanh nghiệp sẽ tập trung giảm thiểu lãng phí và chỉ sản xuất đúng theo nhu cầu của khách hàng trong thời gian ngắn nhất.
Một khi nhà sản xuất bắt đầu cung cấp các sản phẩm đáp ứng đúng với nhu cầu của khách hàng sẽ khiến khách hàng hài lòng và trung thành với doanh nghiệp hơn, giúp doanh nghiệp tăng lợi nhuận.
