Bài 11:. Dưới đây là báo cáo kiểm toán do một kiểm toán viên soạn thảo và gửi cho cấp trên của mình. Giả sử bạn là cấp trên, hãy nhận xét về các khiếm khuyết của báo cáo kiểm toán này.
Bài giải
Theo VSA 700, VSA 705 và VSA 706, báo cáo kiểm toán có một số khiếm khuyết cần sửa đổi và bổ sung như sau:
- Tiêu đề báo cáo phải ghi rõ “Báo cáo kiểm toán độc lập”. Từ “độc lập” sẽ giúp người sử dụng dễ phân biệt với các loại báo cáo khác, thí dụ báo cáo của kiểm toán viên nội bộ. Tên công ty được kiểm toán sẽ được trình bày trong đoạn mở đầu.
- Đoạn mở đầu:
+ Người nhận: Báo cáo kiểm toán phải gửi cho đối tượng theo yêu cầu của hợp đồng, thông thường là Hội đồng quản trị của công ty Bình Minh (ngoại trừ trường hợp hợp đồng ghi là gửi cho Ban Kiểm soát).
+ Tên công ty được kiểm toán sẽ được nêu rõ trong đoạn này.
+ Cần ghi rõ báo cáo tài chính đính kèm từ trang mấy đến trang mấy Trách nhiệm của Ban giám đốc:
+ Phải có một đoạn riêng với tiêu đề “Trách nhiệm của Ban giám đốc”.
+ Đoạn này cũng cần nói thêm rằng Ban giám đốc cỏ trách nhiệm thiết lập và duy trì kiểm soát nội bộ để lập báo cáo tài chính trung thực.
- Trách nhiệm của kiểm toán viên:
+ Phải có một đoạn riêng với tiêu đề “Trách nhiệm của kiểm toán viên”
c. Đoạn này cần mô tả vắn tắt phương pháp kiểm toán chủ yếu của kiểm toán viên, thông qua đó người sử dụng báo cáo tài chính hiểu được rằng ý kiến kiểm toán chỉ mang lại sự đảm bảo hợp lý rằng báo cáo tài chính không còn chứa đựng các sai sót trọng yếu.
+ Đoạn trách nhiệm của kiểm toán viên không tham chiếu đến công việc của kiểm toán viên khác, vì theo quy định tại đoạn 15 VSA 220, thành viên ban giám đốc phụ trách tổng thể cuộc kiểm toán tập đoàn chịu trách nhiệm về việc hướng dẫn, giám sát và thực hiện cuộc kiểm toán tập đoàn tuân thủ các chuẩn mực nghề nghiệp, pháp luật và các quy định được áp dụng và đảm bảo rằng báo cáo kiểm toán được lập phù hợp với tình hình thực tế của cuộc kiểm toán. Do đó, báo cáo kiểm toán về báo cáo tài chính của tập đoàn không được để cập đến kiểm toán viên đơn vị thành viên, trừ khi pháp luật và các quy định có yêu cầu. Nếu pháp luật và các quy định có yêu cầu như vậy thì báo cáo kiểm toán tập đoàn phải chỉ ra rằng việc đề cập đến kiểm toán viên đơn vị thành viên trong báo cáo kiểm toán tập đoàn không làm giảm trách nhiệm của thành viên ban giám đốc phụ trách tổng thể cuộc kiểm toán tập đoàn và của doanh nghiệp kiểm toán tập đoàn đối với ý kiến kiểm toán tập đoàn.
+ Kiểm toán viên cũng không được ghi tên các chuyên gia và tham chiếu công việc chuyên gia vì theo đoạn 14 của VSA 620, khi phát hành báo cáo kiểm toán với ý kiến chấp nhận toàn phần, kiểm toán viên không được đề cập đến công việc của chuyên gia trừ khi có yêu cầu của pháp luật hoặc các quy định. Nếu pháp luật và các quy định yêu cầu việc dẫn chứng công việc của chuyên gia trong báo cáo kiểm toán, kiểm toán viên phải nêu rõ trong báo cáo kiểm toán là việc dẫn chứng này không làm giảm trách nhiệm của kiểm toán viên đối với ý kiến kiểm toán.
- Lý do đưa ra ý kiến kiểm toán ngoại trừ:
+ Phải có một tiêu đề riêng ghi rõ là “Cơ sở của ý kiến kiểm toán ngoại trừ" (nếu có vấn đề giới hạn phạm vi hoặc sai sót trọng yếu nhưng không lan tỏa trên báo cáo tài chính). Trong trường hợp này, lý do chính dẫn đến việc ngoại trừ có thể là vì báo cáo tài chính có sai sót trọng yếu do Ban giám đốc không đánh giá ảnh hưởng của việc ngừng sản xuất một số sản phẩm và các sự kiện có thể xảy ra tiếp theo đến tình hình tài chính của công ty (thí dụ, công ty có thể bị phạt do chất lượng sản phẩm không tuân thủ các quy định về y tế).
- Ý kiến kiểm toán viên:
+ Phải có một tiêu đề riêng ghi rõ “ý kiến kiểm toán ngoại trừ".
+ Trong đoạn ý kiến kiểm toán, cần nói rõ “...đã phản ánh trung thực và hợp lý trên các phương diện trọng yếu"
- Cần bổ sung ngày ký báo cáo kiểm toán.
| CÔNG TY KIỂM TOÁN M&T Địa chỉ, điện thoại, fax... Số:.......... BÁO CÁO KIỂM TOÁN VỀ BÁO CÁO TÀI CHÍNH NĂM 200X CỦA CÔNG TY BÌNH MINH Kính gửi: Ban Kiểm soát Công ty Bình Minh. Chúng tôi đã kiểm tra báo cáo tài chính hợp nhất, bao gồm: Bảng cân đối kế toán tại ngày 31/12/200X, Báo cáo kết quả kinh doanh, Báo cáo lưu chuyển tiền tệ và Thuyết minh báo cáo tài chính năm tài chính kết thúc ngày 31/12/200X. Việc lập và trình bày báo cáo tài chính này thuộc trách nhiệm của Giám đốc công ty. Trách nhiệm của chúng tôi là đưa ra ý kiến về các báo cáo này căn cứ trên kết quả kiểm toán của chúng tôi. Chúng tôi đã thực hiện công việc kiểm toán theo các chuẩn mực kiểm toán Việt Nam. Các kiểm toán viên khác đã kiểm tra báo cáo ở các chi nhánh và họ đã gửi cho chúng tôi báo cáo kiểm toán với ý kiến chấp nhận toàn phần. Chúng tôi muốn lưu ý rằng, vì báo cáo hợp nhất là tổng thể các báo cáo riêng lẻ, nên chúng tôi phải dựa vào báo cáo của các kiểm toán viên khác. Như đã ghi chủ trong thuyết minh báo cáo tài chính, vào ngày 8/4/200X, công ty đã ngừng sản xuất một số sản phẩm vì có một cuộc điều tra do Hiệp hội Y khoa đang tiến hành liên quan đến chất lượng dụng cụ tiệt trùng đo công ty sản xuất. Ban giám đốc đã không đánh giá ảnh hưởng việc ngừng sản xuất này và các sự kiện có thể xảy ra tiếp theo đến tình hình tài chính của công ty. Trong thuyết minh cũng đề cập đến việc năm trước công ty đã sử dụng phương pháp bình quân gia quyền để tính giá hàng tồn kho. Để kiểm tra hàng tồn kho, chúng tôi đã nhờ đến Ông Quang - một chuyên gia có tiếng trong ngành Y - kiểm tra chất lượng, quy cách kỹ thuật của một số sản phẩm tồn kho do công ty chế tạo. Theo ý kiến của chúng tôi, ngoại trừ ảnh hưởng của các sự kiện trên, báo cáo tài chính được hợp nhất đã phản ánh trung thực và hợp lý tình hình tài chính của công ty ABC tại ngày 31/12/200X, cũng như kết quả kinh doanh và các luồng lưu chuyển tiền tệ trong năm tài chính kết thúc tại ngày 31/12/200X, phù hợp với chuẩn mực và chế độ kế toán Việt Nam hiện hành | và các quy định pháp lý có liên quan. CÔNG TY KIỂM TOÁN XYZ | |
| Giám đốc (Họ và tên, chữ ký, đóng dấu) Số đăng ký hành nghề.. | Kiểm toán viên (Họ và tên, chữ ký) Số đăng ký hành nghề... |
Bài giải
Theo VSA 700, VSA 705 và VSA 706, báo cáo kiểm toán có một số khiếm khuyết cần sửa đổi và bổ sung như sau:
- Tiêu đề báo cáo phải ghi rõ “Báo cáo kiểm toán độc lập”. Từ “độc lập” sẽ giúp người sử dụng dễ phân biệt với các loại báo cáo khác, thí dụ báo cáo của kiểm toán viên nội bộ. Tên công ty được kiểm toán sẽ được trình bày trong đoạn mở đầu.
- Đoạn mở đầu:
+ Người nhận: Báo cáo kiểm toán phải gửi cho đối tượng theo yêu cầu của hợp đồng, thông thường là Hội đồng quản trị của công ty Bình Minh (ngoại trừ trường hợp hợp đồng ghi là gửi cho Ban Kiểm soát).
+ Tên công ty được kiểm toán sẽ được nêu rõ trong đoạn này.
+ Cần ghi rõ báo cáo tài chính đính kèm từ trang mấy đến trang mấy Trách nhiệm của Ban giám đốc:
+ Phải có một đoạn riêng với tiêu đề “Trách nhiệm của Ban giám đốc”.
+ Đoạn này cũng cần nói thêm rằng Ban giám đốc cỏ trách nhiệm thiết lập và duy trì kiểm soát nội bộ để lập báo cáo tài chính trung thực.
- Trách nhiệm của kiểm toán viên:
+ Phải có một đoạn riêng với tiêu đề “Trách nhiệm của kiểm toán viên”
c. Đoạn này cần mô tả vắn tắt phương pháp kiểm toán chủ yếu của kiểm toán viên, thông qua đó người sử dụng báo cáo tài chính hiểu được rằng ý kiến kiểm toán chỉ mang lại sự đảm bảo hợp lý rằng báo cáo tài chính không còn chứa đựng các sai sót trọng yếu.
+ Đoạn trách nhiệm của kiểm toán viên không tham chiếu đến công việc của kiểm toán viên khác, vì theo quy định tại đoạn 15 VSA 220, thành viên ban giám đốc phụ trách tổng thể cuộc kiểm toán tập đoàn chịu trách nhiệm về việc hướng dẫn, giám sát và thực hiện cuộc kiểm toán tập đoàn tuân thủ các chuẩn mực nghề nghiệp, pháp luật và các quy định được áp dụng và đảm bảo rằng báo cáo kiểm toán được lập phù hợp với tình hình thực tế của cuộc kiểm toán. Do đó, báo cáo kiểm toán về báo cáo tài chính của tập đoàn không được để cập đến kiểm toán viên đơn vị thành viên, trừ khi pháp luật và các quy định có yêu cầu. Nếu pháp luật và các quy định có yêu cầu như vậy thì báo cáo kiểm toán tập đoàn phải chỉ ra rằng việc đề cập đến kiểm toán viên đơn vị thành viên trong báo cáo kiểm toán tập đoàn không làm giảm trách nhiệm của thành viên ban giám đốc phụ trách tổng thể cuộc kiểm toán tập đoàn và của doanh nghiệp kiểm toán tập đoàn đối với ý kiến kiểm toán tập đoàn.
+ Kiểm toán viên cũng không được ghi tên các chuyên gia và tham chiếu công việc chuyên gia vì theo đoạn 14 của VSA 620, khi phát hành báo cáo kiểm toán với ý kiến chấp nhận toàn phần, kiểm toán viên không được đề cập đến công việc của chuyên gia trừ khi có yêu cầu của pháp luật hoặc các quy định. Nếu pháp luật và các quy định yêu cầu việc dẫn chứng công việc của chuyên gia trong báo cáo kiểm toán, kiểm toán viên phải nêu rõ trong báo cáo kiểm toán là việc dẫn chứng này không làm giảm trách nhiệm của kiểm toán viên đối với ý kiến kiểm toán.
- Lý do đưa ra ý kiến kiểm toán ngoại trừ:
+ Phải có một tiêu đề riêng ghi rõ là “Cơ sở của ý kiến kiểm toán ngoại trừ" (nếu có vấn đề giới hạn phạm vi hoặc sai sót trọng yếu nhưng không lan tỏa trên báo cáo tài chính). Trong trường hợp này, lý do chính dẫn đến việc ngoại trừ có thể là vì báo cáo tài chính có sai sót trọng yếu do Ban giám đốc không đánh giá ảnh hưởng của việc ngừng sản xuất một số sản phẩm và các sự kiện có thể xảy ra tiếp theo đến tình hình tài chính của công ty (thí dụ, công ty có thể bị phạt do chất lượng sản phẩm không tuân thủ các quy định về y tế).
- Ý kiến kiểm toán viên:
+ Phải có một tiêu đề riêng ghi rõ “ý kiến kiểm toán ngoại trừ".
+ Trong đoạn ý kiến kiểm toán, cần nói rõ “...đã phản ánh trung thực và hợp lý trên các phương diện trọng yếu"
- Cần bổ sung ngày ký báo cáo kiểm toán.
