Rủi ro đối với Giám đốc tài chính (CFO) tính giá thành sản phẩm không chính xác

[Son.Tran]

I. Rủi ro đối với Giám đốc tài chính (CFO) tính giá thành sản phẩm không chính xác

Đối với một Giám đốc tài chính (CFO) tính giá thành sản phẩm không chính xác, họ đối mặt với các rủi ro nghiêm trọng sau:
1. Rủi ro tài chính

• Lỗ nặng hoặc giảm lợi nhuận: Nếu giá thành thấp hơn thực tế, sản phẩm bán ra có thể không đủ bù chi phí.
• Định giá sai cho sản phẩm: Đặt giá bán không phù hợp dẫn đến thất thu hoặc mất thị phần.
• Dòng tiền âm: Dòng tiền từ hoạt động kinh doanh có thể thiếu hụt nếu giá vốn bị tính sai.

2. Rủi ro pháp lý và kiểm toán

• Sai lệch báo cáo tài chính: Nếu giá thành sai, báo cáo lãi lỗ, bảng cân đối kế toán có thể sai lệch → vi phạm quy định kế toán, kiểm toán.
• Bị truy cứu trách nhiệm: Có thể bị xử phạt bởi cơ quan thuế, kiểm toán nhà nước, đặc biệt trong công ty niêm yết.

3. Rủi ro chiến lược

• Sai lầm trong quyết định kinh doanh: Quyết định mở rộng, thu hẹp sản phẩm/dịch vụ dựa trên dữ liệu giá thành sai.
• Mất cơ hội đầu tư: Sai lệch lợi nhuận thực tế làm cho doanh nghiệp có thể bỏ qua những cơ hội kinh doanh hấp dẫn.

4. Rủi ro quản trị nội bộ

• Ảnh hưởng uy tín cá nhân: CFO có thể bị mất niềm tin từ Hội đồng quản trị (BOD), Tổng giám đốc (CEO).
• Mất chức, bị sa thải: Sai sót nghiêm trọng về giá thành có thể bị đánh giá là yếu kém năng lực hoặc vi phạm quy chế quản trị rủi ro.

5. Rủi ro cạnh tranh

• Mất lợi thế thị trường: Đối thủ định giá tốt hơn, hiệu quả hơn → doanh nghiệp mất khách hàng.
• Tạo ra tín hiệu sai lầm cho thị trường: Giá bán quá cao hoặc quá thấp cũng làm tổn hại hình ảnh thương hiệu.

Tóm lại, tính sai giá thành có thể dẫn đến thiệt hại tài chính trực tiếp, rủi ro pháp lý, mất uy tín cá nhân và tổ chức, thậm chí đe dọa đến sự tồn vong của doanh nghiệp.
II. Ví dụ minh họa.
Công ty ABC sản xuất sản phẩm A.

1. Dự tính giá thành ban đầu của CFO:

• Chi phí nguyên vật liệu: 50.000 VNĐ/sản phẩm
• Chi phí nhân công: 20.000 VNĐ/sản phẩm
• Chi phí sản xuất chung (CPSXC): 10.000 VNĐ/sản phẩm
• ➔ Tổng giá thành dự kiến: 80.000 VNĐ/sản phẩm

Giá bán đề xuất: 100.000 VNĐ/sản phẩm
(Biên lợi nhuận gộp mục tiêu: 20%)
2. Thực tế phát sinh (sai sót):

• Nguyên vật liệu đầu vào tăng do giá thị trường ➔ thực tế: 60.000 VNĐ/sản phẩm (tăng 10.000)
• Nhân công tăng lương ➔ thực tế: 25.000 VNĐ/sản phẩm (tăng 5.000)
• Chi phí sản xuất chung phát sinh thêm ➔ thực tế: 15.000 VNĐ/sản phẩm (tăng 5.000)

➔ Tổng giá thành thực tế:
60.000 + 25.000 + 15.000 = 100.000 VNĐ/sản phẩm

3. Hậu quả tài chính:​

Khoản mục	Ước tính ban đầu	Thực tế
Giá bán	100.000	100.000
Giá thành	80.000	100.000
Lợi nhuận gộp	20.000	0

Công ty không có lợi nhuận như kỳ vọng ban đầu.
Nếu công ty sản xuất và bán 10.000 sản phẩm, thì:

• Dự kiến lợi nhuận gộp:
  20.000 × 10.000 = 200 triệu VNĐ
• Thực tế lợi nhuận gộp:
  0 × 10.000 = 0 VNĐ

---

4. Phân tích rủi ro:​

• Rủi ro tài chính: Công ty không thu lợi nhuận, không đủ bù chi phí cố định (thuê nhà xưởng, lương hành chính...).
• Rủi ro chiến lược: Nếu không điều chỉnh sớm, việc tiếp tục sản xuất lỗ kéo dài sẽ đẩy doanh nghiệp vào tình trạng mất thanh khoản.
• Rủi ro quản trị: CFO có thể bị BOD truy trách nhiệm vì không cập nhật kịp thời biến động giá đầu vào.
• Rủi ro cạnh tranh: Trong khi đối thủ có thể đã điều chỉnh giá bán tăng lên 110.000 VNĐ, ABC vẫn giữ giá 100.000 VNĐ → mất cơ hội tối ưu lợi nhuận.

Kết luận:
Chỉ cần sai lệch nhỏ trong tính toán giá thành, doanh nghiệp:

• Mất toàn bộ lợi nhuận dự kiến,
• Ảnh hưởng dòng tiền,
• Tăng nguy cơ phá sản nếu kéo dài.

Hiểu giúp chúng ta khác biệt và làm tốt hơn.

Dễ dàng hơn nữa các bạn có thể tham gia các khoá học của CLEVERCFO:
Khóa CFO: https://clevercfo.com/khoa-hoc-cfo
Khóa kế toán trưởng: https://clevercfo.com/ke-toan-truong
Khóa online: http://clevercfo.com/online

​