Lưu ý khi lựa chọn phương pháp ước tính hoặc phân tích nhu cầu vốn lưu động (Working Capital Requirement - WCR)

[Son.Tran]

Việc lựa chọn phương pháp ước tính hoặc phân tích nhu cầu vốn lưu động (Working Capital Requirement - WCR) phụ thuộc vào loại hình công ty, quy mô hoạt động và mức độ ổn định của dòng tiền. Dưới đây là cách từng phương pháp phù hợp với các loại công ty khác nhau:

1. Phương pháp tỷ lệ phần trăm doanh thu (Percentage of Sales Method)
Loại công ty phù hợp:

✔ Công ty khởi nghiệp (Startups) và doanh nghiệp nhỏ
✔ Công ty có doanh thu ổn định, ít biến động
✔ Ngành bán lẻ, dịch vụ, sản xuất quy mô nhỏ
Lý do phù hợp:

• Phương pháp này đơn giản, dễ áp dụng và không yêu cầu nhiều dữ liệu lịch sử.
• Doanh nghiệp mới thành lập hoặc có nguồn lực tài chính hạn chế có thể sử dụng để dự báo nhanh.
• Phù hợp với doanh nghiệp có doanh thu ổn định, vì vốn lưu động thường thay đổi theo doanh thu.

Ví dụ thực tế:

• Một cửa hàng bán lẻ dự đoán rằng 15% doanh thu sẽ là nhu cầu vốn lưu động. Nếu doanh thu dự kiến tăng từ 1 tỷ lên 1,5 tỷ VND, vốn lưu động ước tính sẽ là: 1,5 tỷ x 15% = 225 triệu VND

2. Phương pháp phân tích hồi quy (Regression Analysis Method)​

Loại công ty phù hợp:

✔ Công ty có dữ liệu tài chính lịch sử đáng tin cậy
✔ Công ty trong ngành có tính chu kỳ (bất động sản, du lịch, thời trang, ô tô, v.v.)
✔ Doanh nghiệp lớn có nhiều biến số ảnh hưởng đến vốn lưu động

Lý do phù hợp:

• Công ty có biến động doanh thu theo mùa vụ có thể dùng hồi quy để phân tích tác động của các yếu tố như biến động kinh tế, giá nguyên vật liệu, chính sách tín dụng.
• Phù hợp với công ty lớn, nơi nhu cầu vốn lưu động không chỉ phụ thuộc vào doanh thu mà còn bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố khác như thời gian thu tiền từ khách hàng, chu kỳ tồn kho, tốc độ thanh toán cho nhà cung cấp.
• Phân tích hồi quy giúp doanh nghiệp dự báo chính xác hơn, tránh tình trạng thiếu hụt hoặc dư thừa vốn lưu động.

Ví dụ thực tế:

• Một hãng hàng không có doanh thu và nhu cầu vốn lưu động biến động theo mùa du lịch. Dữ liệu hồi quy có thể giúp dự báo chính xác nhu cầu vốn lưu động vào mùa cao điểm và thấp điểm.

3. Phương pháp chu kỳ hoạt động (Operating Cycle Method)
Loại công ty phù hợp:

✔ Công ty sản xuất, thương mại có chu kỳ kinh doanh dài
✔ Ngành công nghiệp nặng, sản xuất hàng hóa có chu kỳ thanh toán dài
✔ Công ty có quản lý hàng tồn kho lớn, nhiều khoản phải thu và phải trả

Lý do phù hợp:

• Phù hợp với doanh nghiệp quản lý chu kỳ thu tiền - trả tiền - lưu kho, vì có thể tối ưu hóa dòng tiền bằng cách rút ngắn chu kỳ chuyển đổi tiền mặt (CCC).
• Giúp công ty sản xuất hoặc phân phối hàng hóa quản lý dòng tiền hiệu quả, tránh bị thiếu hụt vốn lưu động do hàng tồn kho hoặc công nợ phải thu lớn.

Ví dụ thực tế:

• Một công ty dệt may xuất khẩu có chu kỳ chuyển đổi tiền mặt dài do phải dự trữ nguyên liệu trước, sản xuất và chờ khách hàng thanh toán sau khi giao hàng. Phương pháp này giúp xác định chính xác lượng vốn cần thiết để duy trì hoạt động liên tục.

Bảng so sánh mức độ phù hợp của các phương pháp với từng loại công ty​

Phương pháp	Công ty khởi nghiệp & nhỏ	Công ty có doanh thu biến động	Công ty sản xuất & thương mại lớn
Tỷ lệ phần trăm doanh thu	✔✔✔ (Phù hợp nhất)	✔ (Chỉ dùng khi dữ liệu hạn chế)	✖ (Không chính xác)
Phân tích hồi quy	✖ (Cần dữ liệu lịch sử)	✔✔✔ (Phù hợp nhất)	✔✔ (Tốt nhưng cần thêm yếu tố)
Chu kỳ hoạt động	✖ (Quá phức tạp)	✔✔ (Có thể dùng nhưng cần dữ liệu)	✔✔✔ (Phù hợp nhất)

---

Kết luận​

• Doanh nghiệp nhỏ, *******: Dùng tỷ lệ phần trăm doanh thu vì dễ áp dụng và không cần dữ liệu phức tạp.
• Công ty có doanh thu biến động theo mùa vụ: Dùng phân tích hồi quy để dự báo chính xác hơn.
• Công ty sản xuất, thương mại lớn: Dùng phương pháp chu kỳ hoạt động để tối ưu hóa quản lý vốn lưu động.

Hiểu giúp chúng ta khác biệt và làm tốt hơn.

Các bạn có thể tham gia cùng chúng tôi tại các khoá học của CLEVERCFO:
Khóa CFO: https://clevercfo.com/khoa-hoc-cfo
Khóa kế toán trưởng: https://clevercfo.com/ke-toan-truong
Khóa online: http://clevercfo.com/online