Cách một giám đốc tài chính có thể tham gia vào việc Xác định chiến lược ngắn hạn và dài hạn ở công ty việt nam

[Son.Tran]

Một Giám đốc Tài chính (CFO) không chỉ là người giữ sổ sách và báo cáo thuế. Trong môi trường doanh nghiệp Việt Nam hiện đại, CFO phải đóng vai trò chủ động trong việc xác định và định hình chiến lược ngắn hạn và dài hạn của công ty.

Dưới đây là các cách cụ thể mà một CFO có thể tham gia vào quá trình này, áp dụng cho mọi loại hình doanh nghiệp tại Việt Nam (sản xuất – thương mại – dịch vụ – xây dựng):

I. ĐỊNH VỊ CHIẾN LƯỢC TỪ GÓC ĐỘ TÀI CHÍNH​

1. Biến chiến lược kinh doanh thành chiến lược tài chính

• Chuyển hóa ý tưởng “Tăng trưởng thị phần” → ngân sách mở rộng điểm bán, chi phí marketing, đầu tư hệ thống phân phối.
• Chuyển hóa chiến lược “Đổi mới công nghệ” → ROI đầu tư máy móc, chi phí khấu hao, phương án vay vốn hoặc thuê tài sản.

2. Tính toán khả năng thực thi của chiến lược

• Dùng các công cụ như: dự báo dòng tiền, khả năng huy động vốn, giới hạn nợ, cấu trúc tài sản – nguồn vốn.
• Phân tích rủi ro tài chính: tỷ giá, lãi suất, đối tác lớn, chu kỳ công nợ.

II. PHÂN TÍCH VÀ CUNG CẤP DỮ LIỆU RA QUYẾT ĐỊNH

1. Phân tích hiệu quả từng đơn vị – sản phẩm – thị trường​

• Cung cấp dữ liệu lãi gộp, lãi ròng, ROA, ROE, tỷ suất chi phí/doanh thu theo từng nhóm kinh doanh.
• Từ đó xác định: dòng sản phẩm/đơn vị nên đầu tư – duy trì – thoái vốn.

2. So sánh chiến lược theo kịch bản tài chính

• Xây dựng các mô hình: best – base – worst case cho chiến lược dự kiến.
• Giúp CEO chọn phương án khả thi nhất về mặt dòng tiền và mức độ chịu đựng rủi ro.

III. GÓP Ý TRONG CÁC HẠNG MỤC ĐẦU TƯ CHIẾN LƯỢC
1. Phân tích tài chính dự án đầu tư – mở rộng

• Tính toán: NPV, IRR, thời gian hoàn vốn, chi phí cơ hội.
• Gợi ý phương án tài trợ: vốn tự có, vay, hợp tác chiến lược, phát hành cổ phần.

2. Thẩm định năng lực tài chính cho liên doanh – M&A – đầu tư dài hạn

• Đánh giá: tỷ lệ đòn bẩy sau đầu tư, ảnh hưởng đến EBITDA, chỉ số thanh khoản và cấu trúc vốn.

IV. THIẾT LẬP KPI CHIẾN LƯỢC GẮN VỚI TÀI CHÍNH
1. Gắn chiến lược với hệ thống KPI tài chính – quản trị

• Ví dụ:
  
  • Chiến lược: tăng trưởng thị phần → KPI: tỷ suất chi phí bán hàng/doanh thu.
  • Chiến lược: cải tiến quy trình → KPI: chi phí NVL trên sản phẩm đơn vị.
• CFO chịu trách nhiệm thiết lập dashboard theo dõi, cảnh báo sớm lệch hướng.

V. ĐỐI TÁC CHIẾN LƯỢC CỦA CEO VÀ BAN GIÁM ĐỐC​

1. Tham gia hoạch định chiến lược từ đầu – không chỉ thực hiện sau

• Có mặt trong buổi họp chiến lược cấp công ty ngay từ bước brainstorm.
• Chủ động đặt câu hỏi: “Chiến lược này có đảm bảo lợi nhuận? Rủi ro ở đâu? Dòng tiền xoay thế nào?”

2. Truyền thông tài chính chiến lược tới toàn bộ công ty

• Giúp các trưởng phòng hiểu được ý nghĩa tài chính đằng sau chiến lược.
• Tạo ra văn hóa “quản trị dựa trên số liệu” chứ không chỉ cảm tính.

TÓM TẮT VAI TRÒ CFO TRONG XÂY DỰNG CHIẾN LƯỢC

Giai đoạn	Vai trò CFO
Xác định mục tiêu chiến lược	Cảnh báo rủi ro tài chính, xác lập nguồn lực cần thiết
Lập kế hoạch	Xây dựng ngân sách, phân bổ vốn
Thực thi	Thiết lập KPI, giám sát dòng tiền
Đánh giá	Báo cáo hiệu quả chiến lược, khuyến nghị điều chỉnh

KẾT LUẬN​

CFO không chỉ là người kiểm soát – mà là người thiết kế và dẫn dắt tài chính cho chiến lược.
Muốn vậy, CFO cần:

• Chủ động kết nối CEO – các trưởng bộ phận – dữ liệu nội bộ.
• Sử dụng mô hình, dashboard, phân tích kịch bản thay vì cảm tính.
• Luôn đặt câu hỏi chiến lược với tư duy tài chính sâu sắc.

Hiểu giúp chúng ta khác biệt và làm tốt hơn.

Các bạn có thể tham gia cùng chúng tôi tại các khoá học của CLEVERCFO:
Khóa CFO: https://clevercfo.com/khoa-hoc-cfo
Khóa kế toán trưởng: https://clevercfo.com/ke-toan-truong
Khóa online: http://clevercfo.com/online