Truyện của nhà văn Y Ban bao gồm 8 chương.
Một cô nàng tật nguyền nhưng được tạo hóa ban cho trí tuệ sáng lán. Nàng xấu đến nỗi khi một đồng nghiệp say rượu lột truồng ra, nhìn kỹ, tỉnh cả rượu, vái ba vái rồi bỏ đi. Xấu đến mức khi nàng nhìn người anh rể với ánh mắt khao khát, anh rể lại có cảm giác kinh tởm. "Đàn bà xấu thì không có quà", nhà văn Y Ban đã viết thế.
Chương 1
Buổi trưa
Nàng Nấm rất ghét những buổi trưa. Khi ăn cơm xong chị em tản đi hết. Họ đi thực hiện những ước mơ ban đêm. Chỉ còn lại một mình nàng Nấm đối diện với thân phận mình trong ánh sáng ban ngày, khi không còn giấc mơ bao phủ nữa.
Mười ba tuổi nàng Nấm đã nhận chân được diện mạo của mình. Tạo hoá thật trớ trêu đã cho nàng là thân gái với nước da trắng nõn, khuôn mặt trái xoan. Thiên hạ kháo nhau: mặt trái xoan da trắng mẹ mắng cũng mua. Nhưng ai dám mua nàng Nấm với đôi chân ngắn cũn chỉ bằng một nửa mình trên. Bị chúng bạn cười nhạo nàng Nấm bỏ học, mặc dù tạo hoá đã kèm thêm cho nàng một trí tuệ sáng láng.
Chị gái thương em mang về thành phố nuôi nấng. Để không phải phụ công chị nàng Nấm đã chăm lo việc nhà cho chị. Sáng sáng nàng Nấm dậy từ năm giờ quét dọn sạch sẽ nhà cửa rồi đặt nước pha trà cho anh rể, nấu ăn sáng cho chị gái. Đến bảy giờ nàng Nấm gõ cửa căn phòng cuối cùng để đánh thức anh chị dậy đi làm cũng là để quét tước.
Tám giờ sáng nàng Nấm xách làn đi chợ. Ở chợ người ta gọi nàng Nấm là con lùn khôn ngoan. Nấm đi dạo chợ một vòng để xem chợ sáng nay có món gì ngon nhất mà lại rẻ nhất. Các món ăn trong ngày sẽ được định trong lúc dạo chợ. Thế là các món ăn được dọn lên với các món ăn ngon miệng nhưng thường rất rẻ.
Cuộc sống êm đẹp như vậy diễn ra được ba năm cho đến khi nàng Nấm 16 tuổi. Và bắt đầu từ căn phòng cuối cùng đó. Thói quen là Nấm gõ cửa căn phòng cuối cùng đó lúc bảy giờ sáng và quen thói nắm tay vào quả đấm cửa rồi mở ra luôn. Rất nhiều lần nàng Nấm nhìn thấy đầu chị gái mình vẫn gối lên cánh tay chồng. Thì phải rồi, họ đang trong thời kì mãnh liệt của sức lực lại được hỗ trợ bởi tình yêu. Trước vẫn hình ảnh đó nhưng không lưu giữ lại gì trong đầu óc Nấm. Nay nó cứ vấn vương trong đầu óc Nấm như một mạng nhện. Nó làm xao lãng cả những tính toán của Nấm lúc dạo chợ. Đêm đến hình ảnh đó hiện lên trong đầu Nấm rất rõ ràng. Hình ảnh một người đàn ông.
Có đôi lúc Nấm cảm thấy xấu hổ vì hình ảnh người đàn ông chỉ mặc một chiếc quần cộc nằm trên giường. Nấm tìm cách xua đuổi hình ảnh đó đi nhưng không thể được. Nó cứ bám dai dẳng vào đầu Nấm. Nó còn thúc đẩy vào hành vi của Nấm. Nấm đến căn phòng đó sớm hơn bảy giờ, trong tay cầm cái chổi để hỗ trợ cho hành vi. Chị gái Nấm không có thói quen chốt cửa. Thấy em gái bước vào phòng với cái chổi trên tay chị gái nhổm dậy ra khỏi giường, còn anh rể vẫn trong trạng thái ngái ngủ nên nằm rốn. Một mình đối diện với hình ảnh mà nàng khao khát, Nấm đã ngây dại nhìn đăm đăm vào mặt người đàn ông nằm trên giường. Lần thứ nhất, lần thứ hai, lần thứ ba, ánh mắt của Nấm như ánh mặt trời chói chang đã bắt người đàn ông phải mở mắt ra. Lần thứ chín, lần thứ mười người đàn ông đã khiếp đảm ánh mắt đó.
Bão tố đã đến nhưng không có sấm sét, gió giật vì đó là một người đàn ông tốt. Nấm đã nấp sau cánh cửa để nghe hết câu chuyện của họ. Người đàn ông đó nói với chị gái Nấm:
- Anh rất sợ ánh mắt đó em ạ. Nhưng anh vẫn nhận ra đó là ánh mắt của sự khao khát cái đẹp. Em hãy thuê cho Nấm một căn nhà rồi khuyên Nấm học tiếp đi. Anh sẽ hỗ trợ tiền nong.
- Em muốn có chị có em gần gũi nhau. Anh cứ để Nấm ở đây, em sẽ khuyên nhủ em nó.
- Nhưng mà anh sợ, em có hiểu không. Em đã bao giờ nhìn thấy ánh mắt của con thú bị xích, khao khát tự do chưa. Anh đã nhìn thấy ánh mắt đó trong cái nhìn của Nấm. Nếu em không có quyết định dứt khoát ngay bây giờ thì em sẽ phải ân hận đấy.
- Em sẽ bảo nó không phải dọn phòng mình nữa, em sẽ tự dọn lấy.
- Nhưng anh sợ em biết không? Ánh mắt đó ám ảnh anh. Dẫu Nấm không nhìn anh thì anh vẫn thấy ánh mắt đó. Em đừng bắt anh phải đương đầu với nỗi sợ hãi như vậy.
- Em không hiểu anh sợ điều gì. Nó tốt thế cơ mà.
Nấm đã bịt chặt tai lại để không nghe thấy gì nữa. Chị gái Nấm có thể là rất thương em nên đã không hiểu được nỗi sợ hãi của chồng mình mà thôi. Nấm thì biết người đàn ông đó sợ điều gì. Thực ra điều tốt đẹp trong người đàn ông đó đã biến ánh mắt của Nấm thành một nỗi sợ hãi mà thôi, chứ thực chất đó là một sự ghê tởm. Nếu Nấm là một người đàn bà thật đẹp thì ánh mắt đó sẽ làm tim anh rung lên.
Một tuần sau Nấm dọn sang ở một căn hộ nhỏ trên tầng hai. Tám năm sau Nấm tốt nghiệp đại học.
Trong cái phòng làm việc của Nấm bây giờ có năm người đàn bà. Hai người đàn bà có chồng, một thì xinh đẹp, một thì không xinh đẹp. Người đàn bà không xinh đẹp thì tranh thủ buổi trưa làm một vài việc cá nhân. Có buổi trưa thì nhặt mớ rau bí. Có buổi trưa thì đan chiếc mũ len. Có buổi trưa thì phàn nàn về chuyện ông chồng vụng về, cả đời không biết mua tặng vợ một món quà. Còn người đàn bà xinh đẹp thì hầu như trưa nào cũng vắng mặt. Có trưa thì đi thẩm mĩ, có trưa thì đi mua sắm, còn lại những trưa là để cho những người đàn ông tán tỉnh. Cái đẹp phải được ban phát cho nhiều người, người đàn bà đẹp hồn nhiên nói với mọi người.
Người đàn bà đẹp này có một gia đình tốt đẹp, một ông chồng trẻ đẹp tài hoa. Làm ra nhiều tiền và hay mua tặng vợ những món quà đắt giá. Cái lí của người đàn bà đẹp:
- Tôi vẫn rất yêu chồng tôi nhưng tôi lại vẫn có nhu cầu yêu người khác. Tôi chỉ sống thật với cảm xúc của chính mình. Nhưng phải biết bí mật.
Người đàn bà xinh đẹp sống thật với cái triết lí của mình. Cả phòng Nấm đều biết người đàn bà xinh đẹp đó có không phải một người tình mà nhiều người. Những người đàn ông đó cũng hay mua những món quà cho người đàn bà đó.
Ngày thời tiết xấu, mưa phùn gió bấc hay nắng gắt gao thì mọi người không đi ra khỏi phòng kể cả người đàn bà xinh đẹp. Trong phòng có thêm bảy người đàn ông nữa. Họ nói chuyện trên trời dưới bể. Chuyện nhân tình thế thái. Chuyện từ cổ chí kim. Chuyện ngồi lê đôi mách cho đến chuyện thời thượng chính trị. Rồi quay về chuyện con người. Ba cô gái chưa chồng, kể cả Nấm hay là đối tượng cho mọi người trêu đùa:
- Này Mai, gầy quá mặc quần bò mất đẹp. Đóng thêm cái bỉm cho mu nó dày.
Một cô nàng tật nguyền nhưng được tạo hóa ban cho trí tuệ sáng lán. Nàng xấu đến nỗi khi một đồng nghiệp say rượu lột truồng ra, nhìn kỹ, tỉnh cả rượu, vái ba vái rồi bỏ đi. Xấu đến mức khi nàng nhìn người anh rể với ánh mắt khao khát, anh rể lại có cảm giác kinh tởm. "Đàn bà xấu thì không có quà", nhà văn Y Ban đã viết thế.
Chương 1
Buổi trưa
Nàng Nấm rất ghét những buổi trưa. Khi ăn cơm xong chị em tản đi hết. Họ đi thực hiện những ước mơ ban đêm. Chỉ còn lại một mình nàng Nấm đối diện với thân phận mình trong ánh sáng ban ngày, khi không còn giấc mơ bao phủ nữa.
Mười ba tuổi nàng Nấm đã nhận chân được diện mạo của mình. Tạo hoá thật trớ trêu đã cho nàng là thân gái với nước da trắng nõn, khuôn mặt trái xoan. Thiên hạ kháo nhau: mặt trái xoan da trắng mẹ mắng cũng mua. Nhưng ai dám mua nàng Nấm với đôi chân ngắn cũn chỉ bằng một nửa mình trên. Bị chúng bạn cười nhạo nàng Nấm bỏ học, mặc dù tạo hoá đã kèm thêm cho nàng một trí tuệ sáng láng.
Chị gái thương em mang về thành phố nuôi nấng. Để không phải phụ công chị nàng Nấm đã chăm lo việc nhà cho chị. Sáng sáng nàng Nấm dậy từ năm giờ quét dọn sạch sẽ nhà cửa rồi đặt nước pha trà cho anh rể, nấu ăn sáng cho chị gái. Đến bảy giờ nàng Nấm gõ cửa căn phòng cuối cùng để đánh thức anh chị dậy đi làm cũng là để quét tước.
Tám giờ sáng nàng Nấm xách làn đi chợ. Ở chợ người ta gọi nàng Nấm là con lùn khôn ngoan. Nấm đi dạo chợ một vòng để xem chợ sáng nay có món gì ngon nhất mà lại rẻ nhất. Các món ăn trong ngày sẽ được định trong lúc dạo chợ. Thế là các món ăn được dọn lên với các món ăn ngon miệng nhưng thường rất rẻ.
Cuộc sống êm đẹp như vậy diễn ra được ba năm cho đến khi nàng Nấm 16 tuổi. Và bắt đầu từ căn phòng cuối cùng đó. Thói quen là Nấm gõ cửa căn phòng cuối cùng đó lúc bảy giờ sáng và quen thói nắm tay vào quả đấm cửa rồi mở ra luôn. Rất nhiều lần nàng Nấm nhìn thấy đầu chị gái mình vẫn gối lên cánh tay chồng. Thì phải rồi, họ đang trong thời kì mãnh liệt của sức lực lại được hỗ trợ bởi tình yêu. Trước vẫn hình ảnh đó nhưng không lưu giữ lại gì trong đầu óc Nấm. Nay nó cứ vấn vương trong đầu óc Nấm như một mạng nhện. Nó làm xao lãng cả những tính toán của Nấm lúc dạo chợ. Đêm đến hình ảnh đó hiện lên trong đầu Nấm rất rõ ràng. Hình ảnh một người đàn ông.
Có đôi lúc Nấm cảm thấy xấu hổ vì hình ảnh người đàn ông chỉ mặc một chiếc quần cộc nằm trên giường. Nấm tìm cách xua đuổi hình ảnh đó đi nhưng không thể được. Nó cứ bám dai dẳng vào đầu Nấm. Nó còn thúc đẩy vào hành vi của Nấm. Nấm đến căn phòng đó sớm hơn bảy giờ, trong tay cầm cái chổi để hỗ trợ cho hành vi. Chị gái Nấm không có thói quen chốt cửa. Thấy em gái bước vào phòng với cái chổi trên tay chị gái nhổm dậy ra khỏi giường, còn anh rể vẫn trong trạng thái ngái ngủ nên nằm rốn. Một mình đối diện với hình ảnh mà nàng khao khát, Nấm đã ngây dại nhìn đăm đăm vào mặt người đàn ông nằm trên giường. Lần thứ nhất, lần thứ hai, lần thứ ba, ánh mắt của Nấm như ánh mặt trời chói chang đã bắt người đàn ông phải mở mắt ra. Lần thứ chín, lần thứ mười người đàn ông đã khiếp đảm ánh mắt đó.
Bão tố đã đến nhưng không có sấm sét, gió giật vì đó là một người đàn ông tốt. Nấm đã nấp sau cánh cửa để nghe hết câu chuyện của họ. Người đàn ông đó nói với chị gái Nấm:
- Anh rất sợ ánh mắt đó em ạ. Nhưng anh vẫn nhận ra đó là ánh mắt của sự khao khát cái đẹp. Em hãy thuê cho Nấm một căn nhà rồi khuyên Nấm học tiếp đi. Anh sẽ hỗ trợ tiền nong.
- Em muốn có chị có em gần gũi nhau. Anh cứ để Nấm ở đây, em sẽ khuyên nhủ em nó.
- Nhưng mà anh sợ, em có hiểu không. Em đã bao giờ nhìn thấy ánh mắt của con thú bị xích, khao khát tự do chưa. Anh đã nhìn thấy ánh mắt đó trong cái nhìn của Nấm. Nếu em không có quyết định dứt khoát ngay bây giờ thì em sẽ phải ân hận đấy.
- Em sẽ bảo nó không phải dọn phòng mình nữa, em sẽ tự dọn lấy.
- Nhưng anh sợ em biết không? Ánh mắt đó ám ảnh anh. Dẫu Nấm không nhìn anh thì anh vẫn thấy ánh mắt đó. Em đừng bắt anh phải đương đầu với nỗi sợ hãi như vậy.
- Em không hiểu anh sợ điều gì. Nó tốt thế cơ mà.
Nấm đã bịt chặt tai lại để không nghe thấy gì nữa. Chị gái Nấm có thể là rất thương em nên đã không hiểu được nỗi sợ hãi của chồng mình mà thôi. Nấm thì biết người đàn ông đó sợ điều gì. Thực ra điều tốt đẹp trong người đàn ông đó đã biến ánh mắt của Nấm thành một nỗi sợ hãi mà thôi, chứ thực chất đó là một sự ghê tởm. Nếu Nấm là một người đàn bà thật đẹp thì ánh mắt đó sẽ làm tim anh rung lên.
Một tuần sau Nấm dọn sang ở một căn hộ nhỏ trên tầng hai. Tám năm sau Nấm tốt nghiệp đại học.
Trong cái phòng làm việc của Nấm bây giờ có năm người đàn bà. Hai người đàn bà có chồng, một thì xinh đẹp, một thì không xinh đẹp. Người đàn bà không xinh đẹp thì tranh thủ buổi trưa làm một vài việc cá nhân. Có buổi trưa thì nhặt mớ rau bí. Có buổi trưa thì đan chiếc mũ len. Có buổi trưa thì phàn nàn về chuyện ông chồng vụng về, cả đời không biết mua tặng vợ một món quà. Còn người đàn bà xinh đẹp thì hầu như trưa nào cũng vắng mặt. Có trưa thì đi thẩm mĩ, có trưa thì đi mua sắm, còn lại những trưa là để cho những người đàn ông tán tỉnh. Cái đẹp phải được ban phát cho nhiều người, người đàn bà đẹp hồn nhiên nói với mọi người.
Người đàn bà đẹp này có một gia đình tốt đẹp, một ông chồng trẻ đẹp tài hoa. Làm ra nhiều tiền và hay mua tặng vợ những món quà đắt giá. Cái lí của người đàn bà đẹp:
- Tôi vẫn rất yêu chồng tôi nhưng tôi lại vẫn có nhu cầu yêu người khác. Tôi chỉ sống thật với cảm xúc của chính mình. Nhưng phải biết bí mật.
Người đàn bà xinh đẹp sống thật với cái triết lí của mình. Cả phòng Nấm đều biết người đàn bà xinh đẹp đó có không phải một người tình mà nhiều người. Những người đàn ông đó cũng hay mua những món quà cho người đàn bà đó.
Ngày thời tiết xấu, mưa phùn gió bấc hay nắng gắt gao thì mọi người không đi ra khỏi phòng kể cả người đàn bà xinh đẹp. Trong phòng có thêm bảy người đàn ông nữa. Họ nói chuyện trên trời dưới bể. Chuyện nhân tình thế thái. Chuyện từ cổ chí kim. Chuyện ngồi lê đôi mách cho đến chuyện thời thượng chính trị. Rồi quay về chuyện con người. Ba cô gái chưa chồng, kể cả Nấm hay là đối tượng cho mọi người trêu đùa:
- Này Mai, gầy quá mặc quần bò mất đẹp. Đóng thêm cái bỉm cho mu nó dày.